111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【北排灣語】 高中學生組 編號 2 號
sikudakudan nua ljavia kasicuayan

tucu kaljauragan anga paulid! azua makamaza a gemaduan, matjavang ana mapelju a kaljaljudrung na ljavia, sa aza ljavia a siuzangalan nama upuupung a ta apulupuluan, masa uri maljaveljavekanga azua na cemuvu a zuma a cemal. aza tjasikatangal, kemasi ta cangiangia sa me ’ulivalivai patje me vucelacelay a uljavan na kaljaljudrung, namaya ta zinugan a tagaduan nu tja pacunan a kinanguanguaan.

aicu a asav na ljavia, ladruadruan saka ljusepisepitj, mayanga pudjui a ljemavingan ta asav nimadju. nu ika tjen a na kipapaulingav mangada itjen. palemek a pimaza i lima i valjangaljanga palje tja mudingan. nu magedris pedjamu itjen saetju angata! saka aza uljay pazangal uta a semualap. aicua maka cemecemel ikamin a ljavia a pudjui. izua uta a ljasaras a tjavuvuk, a ljakidjur, savid a na madadudut(madadedet) a kinacuvuan niamadju. selapay nu madjui ta ljakidjur, u! u! maru caljedjen itjen nua pangac aya, maya kinacuacuay nu palutud! manasika nu macemecemel a karakuda, maya mitung ta drikidrikit saka ljusepisepit, tjananguaa na kulemel a pagalju saka ladruadru’ a situng. saka neka nu patarevan nua ljavia ayau nu kinemenem itjen? ini! ini! pai ku tjaucikelay sun!

aicua ljavia makaya pakialalang tua salingaungaulj, aza vayav makaya sane vakelain tu sipanapana’ nua kakedriyan a vangavangan. a kaljaljudrung tja sanesuapen. a asav si’aljup nu ’emavay ta kinepel kata cemavu. katalu anan ’emuyulj tua zaman tja sikipusapuy a pacacikel. nu zemezemanga ika tjen a matavi’ ta atjuvi uta. aza ljinavia a tapav nu ma’adav nu ’emudjalj kakiljaljaungan. nu lemutelut ta namacayanga asav na ljavia, san paudjaljen tja sipecungu nu lemalja nu lemikezalj tua vasa tua vurati. seman ungelj ta asav nu temu’ulj tua cepeng, sarengua’ a ta ’ulu nu masikinacuan. na matazua a pinacalivat a sikudan nia vuvu. ta sicuayan, sipukeljakeljang tu pasainu itjen, nu i vukid nu i cemecemel a lemuiluv tua ringay kata ki’aljup, penudrung a pakeljang tu inuan itjen tu inuan a ringay. samalji iten tua cauan na sicuayan a pa’ulid! siayanga nekanan nua(tauhang) tazua. kasicuayan nu kaljakiva’uan, izua za tjepesan aya a kakudan, si’eceng ta pakazuanan. nu ’emacuvunganga sa mavesuag makayanga sutjepesan. nu izua ljayar a sa’etjuan, aza djalan tjepesan sirengez tua sakuyakuya. nu pacalivatanga a ljayar sutjepesan. kemsi taicu a ljavia, izuanga tja kinituluan tu namakuda a sikudakudan kata tja sinikamangua’ taicu a ljavia.

111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【北排灣語】 高中學生組 編號 2 號
芒草的傳統智慧

秋天時節,各處山頭山野間都能看到芒草花綻放,非常壯觀!開始的時候是紫紅接著轉成黃褐再變成灰白。

繁殖力強到可能掩蓋周邊其他植物生長!芒草葉緣有銳利而堅硬的微細鋸齒,會在瞬間割傷皮膚!因此要很小心,別讓它們割破了我們的手指手臂甚至臉蛋,如果刺留在身上很難拔除!

另外會傷人有毛刺的植物,如刺茄、懸鉤子都跟芒草生活在同個地方。還有咬人貓,會和被蜂螫到一樣疼痛許久!在樹林裡草叢間野外活動,不可以穿薄薄的衣服,盡量穿長袖較厚實的衣服。

芒草有很多用處,可以綠化我們周邊環境,花梗或莖幹,可當小朋友練習射箭的芒草箭。芒草花穗可以收集綑紮,是製造掃帚的好材料。芒草還有不少用途,如芒草乾的莖綑綁變成火把可照明、在荒野中指示方向等等。不起眼的芒草,原來在我們傳統生活是不可或缺的重要植物!何況以前沒有導航,就憑綑綁的莖桿就可以指示方向,芒草讓我們見識了祖先的智慧啊!

文章資訊
文章年度
111
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
北排灣語
族語標題
sikudakudan nua ljavia kasicuayan
漢語標題
芒草的傳統智慧
文章作者
謝秀珠
漢語摘要
謝秀珠