tuminu ga spang na wawaw na kanayril na Itaal. baq subalay i timinun i yaki’ mu na Iwan Kaynu’. sypaspun sku pina’aras nya i yaya mu ku hahylaw, asybaqy su umubu su biru na Luliyun Panux. mha yaki mu Iwan, iqaat inspang pasybaq i yaya nya i tuminun, pinspung ni yaki mu sku tinynun naku yakiyaki lru baq i tuminu sku pinkibaqan nya ka biru.

mha yaki mu mha, payux ku wawwaw naku tuminun, sumi’ung kgi, kumkgi, mawgi nanuka, kahagu, pahahpuh, mawgi, manuka, matisa, mara’us, tumahuk way, humulut, qumlasay, tuminun, sumaqis... payux bayku waw na tuminun, inikagyhaqy laku qutux su imu. atuna baq mapatisal sku glu ru baq uwy tuminun ga yani subalay syturahu nha ku kanaril na Itaal.

piqusan mu i mama mu Yukih Yupas mha, nanuwan ku spaan su skuun su i kisliq ka kay ni yaki Iwan. sku ma’usa’ kuwin matas su rahuwan na papatasan, mha yaya mu: nablaiq i maqyanux. tiku kay nya ga, lxi ku mauway a kisliq, tiku kay nya hani ga kakal uwi sku uulqy ru kinbahan.

sku ini ka’ingasu ka ri’ax, musa kun i nguhu ruma’, sku inkahulan ni yaki mu Iwan Kaynu. masikaru sami ki mama Tuyaw Kagi, mpaska imu mu ku rarusa’ ka yata mu. i mapatisan ru i humuq sku abag na kahuy. talan mu ga aruwa nha huqun ku abag na kahuy la. aqih hayhay ku kisliq mu. ungian mu ku waw hani la. qutux su riah, humaynas kun i tanux, talan mu ku kahuy ga uniyan humbug su abag la, maymau i matasiq, balaiq subalay i talan. lungulungu mu ga, misi su alan ni yatayata muku makay ka abag, alun ku makay na abag lga, humbug su iqas na lbuq abag. misi su ana i abagan ga talan na ku hubu su iqas na labuq abag ku qaqahuniq na tiyam sayhu.

muxal i yaya mu su paqaniq su iyu ga, yaki mu Iwan ku kumnalahan hiya, maqisu pgan su skal i yaki mu, ihiya na ku malahan yaya mu, ana kanuwan ga iqat miyan uungian ku huwai nya.

paqusan mu yaki mu Iwan mha, blaiq su ku pinatas qu? blaiq niya maha. blaiq ku pitasan naku makurakis ga magbtunux sublay. asigi ubuwan ku Gaga’ naku Itaal, kiya ku ini glalu sku Gaga’ na Itaal lga utux i masiluhi ku pinatas nha, asiki ini ungiy ku span na Gaga na Itaal, tarahgy su balay ku uulaqy mamu.

外婆Iwan對織布頗有天賦，她給母親的嫁妝是傳承泰雅族的紋飾。外婆參照長輩的編織法與成品，編出獨特的圖案與顏色。

紡織的過程包含伐蔴、刮蔴、曬蔴、搓蔴、甩蔴、曬蔴。編織技巧高超。

我曾詢問大舅對外婆最難忘的事情。大舅說：「我讀書時，母親告訴我要好好生活」。我永銘在心。在學校上易經課時，老師卜卦寫著「處損之時要守損道」，與外婆的話不謀而合。

我拜訪外婆娘家，她侄兒Tuyaw Kagi轉述，一次，他兩位yata’過年時在他家相遇，她們邊聊天邊拔七里香葉。不久，七里香再發新葉。原來拔除老葉，會長出更亮的新葉，這是Itaal的智慧。

母親病重時，外婆經常煮蚵仔湯給母親喝。當時八十多歲的外婆照顧女兒，令我們既尊敬又慚愧。

我問她滿意紋面嗎？她很滿意，紋面成功的人是漂亮的婦女，她們遵守Gaga，成為才德兼備的婦女。