朗聲四起

Nniq sediq Telu ini thdil Taywan hini ciida, llabang bay dxral brnux mi lmiqu Taywan nii u, Saan mlatac rmiwaw, tmcamac, qmpah mi nniqn tndxral dsediq mi sediq Khabu kana, pnyuun pnatas patas cuxal u, mi snru tmcamac rdrudan cbiyaw, tndxral ta ita sediq Toda u, pneyyah ta ddwiyaq Bunuhung “ Rmdax tasil ” mquri daya dhuq yayung dwiyaq tqilung kngkingal yayung baraw cbiq qsiya, sunchaya ddwiyaq Bunuhung, kiya ka niqan kingal beyhing bay tasil, baraw na mnhru kingal qhuni, sediq Toda u sunchaya “ Rmdax tasil ”, seediq Tgdaya mi seejiq Truku u sunchaya “ Pusu qhuni ”, sediq ita Toda na tndxral rdrudan cbiyaw u, wa mniq hnraan hidaw tubaraw, kiya ka dxral ddwiyaq hiya u msququy bay, beyhing bay ka qqhuni, bungan na ka hidaw, lxan bay mrulung uri, lmiqu hiya u so hari mkuung, nasi su ini mkla ddaun ka tmcamac daw, lxan bay mrdang lmiqu ruwan.

Kndadax ddwiyaq Bunuhung hnraan hidaw, beytaq pusu dwiyaq rqda mi dwiyaq rqda hunac, hini pa tndxral rdrudan ita Toda kana, kiya ka hangan na sediq u sunchaya rhruhaw, radax, claq mi bukuy…dnii; duma u wa mniq baraw yayung Taruwan uri, hangan sediq u sunchaya rhngaw, mkman, pnaqi…dnii. Saya daw, sediq alang Toda mi seejiq alang Buwarung msuupu musa posa durang wasil mi mcbu ccamac.

Babaw na qnlhngan Telu ka Taywan nii daw, smalu “ waya qmlahang dxral qmpah sediq ”, sbuway na sediq saan dha qmpah, mi saan smuung ayus mi ppnatas hangan, bqanan na sediq niqan biyax ddiyun mi ngalan hbangan, kiya u ini na srwai ppriyux﹐bbriyun mi pkbarux, Pdaun ka waya nii daw, dxral ta ita Toda nii u wana bay dxral Bangu, Qmuhar, Pingcing…dnii, kiya ka wada thdil alang Snuwil ka sediq Toda, mnusa dha smuung ayus mi ppnatas u dxral snuwil, paran…dnii, kiya duma ini sai smuung ka dxral u wada yusan klwaan kana da.

Ita sediq Toda u, lnglungan na dxral u pnyuun ndaan waya, nyusan dxral nii pa, klaan na ida nkiya pnhyuwan ddwiyaq mi rpuq dxral, uka ayus pnskraya u kiya ka phmaan dha qhuni mi ptapa hwacan na btunux, tndxral Toda rdrudan cbiyaw u ana nanaq wada yusan klwaan, kiya u dxral na ddwiyaq beyhing mi yayung qsiya, qhuni lmiqu nii u ida ka niqan utux sediq Toda ta rdrudan mqlahang pkdakar hiya.

都達人的傳統領域為白石山區的東北方。從白石山的東方到能高山主峯、南峰都是都達族人的傳統獵場，領域為rhruhaw、radax、claq；在塔羅灣溪的上游為rhngaw、mkman、pnaqi是Toda部落或鄰近Buwarung部落共同設放陷阱或打獵的地方。

都達族人對土地的觀念都很遵循文化規範，分界線以自然地形之稜線地或凹地為主，都達人的傳統領域多已劃為國有，但其領域內的高山溪谷、叢林樹木，仍然由都達族人的祖靈相守護。