朗聲四起

Maiza papia ta’ ca madadaingaz haan acang, uutu nii’tu dangpia ta’ca dang mavaau’un ta’ qamisan, mantan a nai asa sala palaqaciap is iniqumican qabas, sauhaip ca qudasqudas mangki’ maldaukang malamantuk salas iniqumicas Bunun. Taqu ka nai tu “ Maca kakaunun, painukun, takdangi’an ciin tundadaanas Bunun qabas a, nii’in maszang is iniqumican haip. Altupat nii’ tu madia ca isququmici’ qabas, qaltu mantan kadimanun ca mama’az is Bunun, maupa mu’amin icias Diqanin sicaiv ”.

Maca kakaunus bunun a ciat maduq , uuca maduq mangki’ ca mapinang, makaskas, manatu’, munquma, maqaipu, makamaduq pulumaq, Mu’amin ca kukuzaun mangki’ pakasaulukun kanaqtung. Maiza amin ca hutan, taii’, bainu. Maiza ca qasu’qasu’ maca mahavun ca tat’acang a bananazi’ qanup. Sanabahi’ ca bununi’ paqusil is qasu’, na ispasulav is madadaingaz, tac’an, tatlumaq. Altupa daqvisan ca dangi’an nai, asat satu’un tutuza’ ca painai ka qasu’i’. Mantan ca kakaunun mangki’ kadimanun sala, maupa’i mu’aminang kini’ sinangu’as tastu’acang a bunun.

Maca painukus Bunun qabas, makucias kaliiv ciin qaspan matas’i, nii’ tu mu’haz ispinangqat ca huluc is Bunun, ispa’ia hubung is bunun amin. Uuca painukus Bunun madia’ ca vaivivaivi ka na isqaqala’, maupas huluc is bananaz a namas, amin ca tikdas, tinainga, lamucqut is bananaz ciin binanau’az. Cia binanau’az ca maqalac is bulalai. Mantan kadimanun sala bunun, maupa’i nii’ tu maqtu’ uka’as huluc mangki’ maca minhamus luc’an.

Maca lumaq takdangi’as Bunun, nanu’ makuciat bistav kalumaq, Maiza ca ul’u’an, sabaqan, pitdai’an ciin qaitu’ is tilac ikumbu’is lumaq, Maiza ca vangku, pavali’an, tulkukan, luluman haan bukzav nata’, Mantan kadimanun ca lumaq is Bunun, maupa’i pinibahi’is Diqanin sincaiv.

Maca tundadaanas bunun qabas, makubantac ca makaica mundaqvis, Maca maiza ca masauqbunga inama’, na makucia kima’, liaka’ pasilulus qanvang mulumaq. Kaididazun ca qanvang qabas, maupa’i kansauqbung is kukuzaun, lastanang is bunun malaming ca is’ang altupat nangu’an.

Maca sanaha’anang ita iniqumicas mai’acang qabas pismantuk, mamantuk maningzav ca iniqumicas Bunun, pakadaidaz ca Bununi’ muskun miqumic, nii’ tu maupa haip tu ula’an ca is’ang is Bunun, kakaunun ciin takdangi’an pismantukun!

部落老人非常喜歡講故事，講述早期部落生活的食衣住行，與現代生活有何不同。吃的方面，以小米為主食，以「換工」來完成耕作。男人狩獵要共食分享。食物是部落族人集體努力的成果。衣的方面，是以苧麻及獸皮為材質。服飾、配件很是豔麗，是節慶不可或缺的。住的方面，以石板為主要建材，傳統之屋內有大廳、寢室、灶子、糧倉等。行的方面，靠雙足跋涉為主，貨物是靠人力、托車、拉車來運行。

如今時代的部落生活又是如何呢？