u nipiadih nu sakizaya tu patay atu udip, anu pakaynin i ameday a katinengan a kamu ku sapatukil sa “tahekal atu taluma’ay”. maudip sa tayni misatademaw miliyas tu tuas maudip i hekal, mapatay sa taluma’ tu i kakitidaan nu tuas. lecuhan tahekal sa sadikuday u tataluma’ ku sausi, maudip sa u “malataw malatademaw” ku sausi. malataw u ngangan nu paudipay, malataw atu malataw u cudad dada’ ku caah misatabaki ku caah, cacay ku malataw, nika u mamala malataw amin ku tademaw, malataw sa u kakawsan nu binacadan, u malataw han nanay inayay ku pahedekan nu binacadan mitudu’.
u pilecuhan nu Sakizaya sa sidaesuay, yadah ku nipakelid nu tuas i binacadan tu daesu atu sadiput. u sadikuday a udip nu sakizaya sa cay kawalsay tu daesu, sakasa idaw ku nipahalhal idaw militemuh tu adingu isu tayza i pazik, palasul a taluma’, mapatay ku Sakizaya mulaya’ ku tuas tu lima milayap, inayay ku saybang, nayi’ ku talaw nu taluma’ay, u sapicapi dada’ atu ahican naku misuayaw tu tuas hakya.
i nikaudip sakakaay atu kisu mabelec tu sa ahican masasukamu tu tuas, anutawya, awhica ku kamu isu? awhica ku sasakamuen isu saw? u sakaudip nu Sakizaya atu patay sa cacay ku dadan taluma’, inayi’ ku kawlah inayi’ ku saybang, inayi’ ku la’gi atu kakalayan, inayi’ ku cacaliwan maudip hananay, kyu amana katalaw mapatay.
yu maudip henay pibaung tu paudipay, kalaluk, kya malatademaw kisu, kaymaw itawan, saicelang han mukilim tu sakalatademaw isu, makatukuh i nuayawan nu luma’, u udip nu Sakizaya amin, payawan anu kakitaan kisu, anu pakuyuc nayi’ ku tatiedan, anu Sakizaya tu, u kapahay tu amin tahdikud, u kapahay tu a kalingatuwan. i hekal payawan anu kapahay anu latusay kisu, makatukuh i luma’ u wawa amin nu tuas.
aydaay a nikaudip mala Sakizaya a Yincumin, u kasenengan atu kadasuwan, hacacay ahan nu tuas ku Sakizaya a tademaw tu sadiput atu padihing, a lipahak atu daesu ku sakaudip. anu mabelec tu tayda i niyadu’ nu tuas hawsa, a sidasuway nu tuas. u sakasaan u teluc nu Sakizaya itini i hekal, manikec patata manikec mibetik, ngay u tuas itini i niyadu’ nu tuas mapaelil amin atu tumes nu balucu’.
撒奇萊雅族人的生死觀為「出門與回家」。生是離開祖靈原鄉到人間短暫生活,死是回到祖靈的原鄉。出生是為了回家,人生是「malataw-成為人」的過程。mala是「成為」之意,taw是「人」,Malataw是造物神之名,Malataw與malataw只差在大寫。Malataw只有一個,但每人都可成為malataw。Malataw是至高的景仰,malataw是永恆不止的行動目標。
祖靈賦予族人祝福與保佑。生命終點有美麗的紅袍接送靈魂回到Pazik。撒族人的死亡只有祖靈張臂迎接,不會有審判,回家的遊子不會恐懼,只有近鄉情怯與如何面對祖靈而已。
最重要的時刻是回家那刻與祖靈的一席對話。撒族的生死就是回家的路,沒有賞善罰惡審判、地獄天堂與生死輪迴。
敬神、勤奮、自愛,努力追尋成為「人」與祖靈對話,成為祖靈中的一員。不論人生好壞,只要是撒族人,回家都是祖靈的孩子。
成為撒族人是榮耀也是福氣,都會獲得祖靈和神明的眷顧與庇蔭。生命結束回到祖靈原鄉後,每個撒族的子孫都會虔誠供奉、祭祀,讓祖靈都能獲得榮耀與滿足。