Mamita Bunun na acang qabas sa ihan ludundaingaz, daukang nga minibuhav ihan ludun ta, makazhav va isang miliskin, mesukdu ihan ludundengaz malqaqepu me’acang tu madadengaz.
Ma’ata Bunun na makucia qalinga pavaz tu ismama’aq tu bunun, minhima mita a qalinga. heza Bubukun, takBanuaz, takiTudu, takiVatan, takBakha. Ma’aq qa dangi’an hima sidoq miqumic kukuza qanupan tu dalaq qa ni tu muskun. pangqa maqa hima bunun na kamani a qalinga maszang.
Sanacia ka madadaingaz Bunun qabas buan cin diqanin tu tesqang, madelaz sinkukuza cin sinluluc’an, maqa tastulumaq tu sinkukuza ka cia ki madengaz za, madelaz kukuza’un, maqa sinluluc’an na cia ki tastuqabu’ tu tangqapuluc’an na madelaz siluluc’an, cikopa ka bunun maca na luc’an na ni tu qalmangqalmang, heza a delaz zi sinluc’an.
Maqa Bunn qabas sa maqe kukuza ka muskun pakasoluk pindadangaz. pangka madia a kekuza’an, maca maqasmav va na uheza’an koko’un. maqe qanup pa cia ki madengaz za min’uni lavivi’an, sanacia lavivi’an maqusil li sinkukuza han qanupan, maca mucoqesin qanup pa piszangun na sinqanup tu titi’ paqusil. malinaskal la Bunun qabas han ludun miqumic.
Tudipin ata Bunun na kitnga’in taqu’an Lepun matas’i bangkal madanoq paz. minitudipin ata bunun hezin na paz kounun. matu kitnga matas’i bangkal la, cikopa ka tastulumaq minsuma amin na tatinin minhamu sangiu matas’i bamgkal, maca tunganin matas’i ka bangkal la, cia Lepun na maqusil li, quma tu picima, sohan amin na tastulumaq hezin na bangkal kukuza’un, ma’aq qa macongqu’an na sana anak’anakin tu qasmav kabanglav maqun kakumaqan, macuaz kakonun.
Matu hezin na bangkal la, kilim ma Lepun qanvang punhanun ludun ti, masnava i bunun laqanvang kukuza ka mahiav qanaqtung kukuza, kitnga’in na madadaingaz ihan bangkal laqaqanvang, matatapdeq, tikukutu, lalaszang na danoqan paz tu bangkal, taqu’an madasdas si na isdango’ tu dasdas, malatkal li dasdas, taku’an madanoq, taqu’an tu makuaqa sepuk ki paz.
布農族以前的部落在高山上,布農族語言別數量為五個。
以前祖先依據月亮及天上的光,安排生活作息。生活上的作息有長輩決定,祭典由祭司來安排。
工作時會形成一個工作團隊(集體換工)互助合作,所以可以温飽。狩獵時由長者分配及決定所有狩獵事務,並平分所狩之獵物。布農族在山上過著快樂的生活。
過去,日本時代為方便管理布農族,遷移到低海拔的地方生活。日本人教導布農族做田地、種稻。家家戶戶每天早上,都要派一個人參加勞動服務,來做田地,做完田地由日本人分配農產給指定家戶,直到每戶都分配到田地工作。
為了讓族人生活改善,在製田時,引水灌溉,將山鑿洞建水溝引水,直至現在,山洞中的水溝,仍在使用中。