no yameyweywalam do pivatvatkan am, ko masanib a mangey do takey ka do keysakan a miyoyow, ya ko ikey ikeykakey pa o ko kangey do keysakan a miyoyow. no ko mangey do keysakan am, ko miyawawat kano maneysavat kano mamasil, ko neykagza o ko ka pamasil, ta o ya ko nivasilan a among am, ya namen yakan do vahey namen.
no ya ko mangey mamasil am, ya ko panmaen a paporongen o pangnan do pamasilan ko. ko ka pangey so bedbeden do karey. no ya ko teyka rana pikakasaen o hahapen ko am, ya ko na mapo do vahey namen a somibo a mamasil, ya ko mangonong do teylaod no ili, omalam a mangey do ko pamasilan. no ya ko makaranes do ya ko pamasilan am, ya ko pabedbeden o bedbeden do pangnan ko. o bedbeden ko am, notomatakow am pai, notomatakow am omang. teyka ko paliwaten o ikiktan ko am, amyan ko do pamsan na tomita so ivey no ikiktan ko a mahatohatow do apot no wawa.
no omned o ivey am, maniksik sira o among, no macita ko omned o ivey am, vaozen ko o pamasilan ko. notomatakow am somadang o among; notomatakow am ji nadang o among. no nisomadang o among am, ipiyoyoyo na o ovid do kaliliyan, no yangey na do kawanan am, yangey na do kaozi, tomotmoto ko do kakawan a macilolo do among, a maniyahey no ka zavat na so ovid ko. mitatagilo o pamasilan ko a loloen no among, ji miyahahey am abo rana o oyowyat na no among, ka lolo ko sya mangey do pamsan na. no moli ko rana am pakozongen ko do karey ko a ioli o mamong ko. o among ko am, amyan so lagarow kano amingan kano mahabteng kano malan kano tangara kano ciro kano abkeng kano anid kano ilek a micyamadadayan a among do kazangazan.
o iweywawalam namen a tao do pongso am, ji da amya o mavakes a mamasil, ta akmi paboen o mahakey do vahey, akman sang ta ji miya sira mangahahap, o keysakan o piya paney savatan da. ori am ipzat do mamavakes.
放假時,山上和海邊是我最常去的地方。到海邊我可以游泳、在潮間帶採集和釣魚。這三項海邊的活動中,我最喜歡的是釣魚,釣上來的魚,會成為我們家桌上的佳餚。
去釣魚時,我會先將釣竿綁上魚線和魚鉤,並把準備好的魚餌放進網袋內。準備好漁具,走到漁場,拿起釣竿上魚餌,用的魚餌有時是蝦子、有時是寄居蟹。把魚線甩出後,手持釣竿在岸上等,看著海面上載浮載沉的浮標,當浮標下沉,就是魚兒在吃餌。
釣到魚時,魚兒會在海面下亂竄,我也在岸邊跳躍,擔心魚兒脫鉤與咬斷魚線,不到一會兒,魚兒的氣力放盡後,我就會將魚兒拉到岸邊,放進網袋裡拿回家。通常釣到哈式海豬魚、印度海緋鯉、七帶豆娘魚、六線豆娘魚、厚唇雀鯛、線紋准雀鯛、鸚哥魚、花點石斑魚、南方舵魚等珊瑚礁魚類。
我們的習俗文化,是禁止女性釣魚,家裡沒有男性成員,她們也不能從事漁業,只能在潮間帶覓潮澗帶生物,如此是保護女性的安全。