azua a tjawcikel, na kemasitjagaraus tiitjen a mapuljat. sa nasemanvurng tua kaatjuvian. izua azua matjatjelu a pinakaqapulu a qaqinaljan i padain aya, i paiwan aya, i piyuma aya, sanakemasizuaanga a mavadavadayanga. mavananga azua pinaka Raval aya, vuculj aya, paumaumaq aya, pakarokaro aya. sa aminitjen a semusususa tua semanvusam a masanmazazangiljan.
na masansimatjelj a tjaljetjaljan a caucau, paru mazazangiljan aya, mazangilj aya, rakac aya, qatitan aya. azua paqulid ini a maqati a papucekelj a mazazangiljan katua qatitan, pinakapapungdan tiamadju.
izua azua masantjelulj a tjaljapazangalan a pinaka qata aya, “ reretan aya, dragaman aya ” nua mazazangaljan. mavan anga azua sinansawzayan nua mazazangaljan. nu mecevuang a tjaramamazangizangiljan nu uri pucekelj, mavan anga azua tjaljapazangalan a sinanlisi tua pinakamamazangiljanan.
izua pinakapulima aya, inika palaing tu uqaljay tu vavayan,. zua uqaljay a kisanvenecik: paru tua cukes aya, langalj aya, tjakit aya, kisanseman reretan aya. izua vavayan a pulima uta: paru kisan cemepu aya, temeic tua situngan aya. izua kivecik a vavayavayan a pitualima; izua kivecik a uqaljaqaljay a pituakinacavacavan. babulayan a vinecikan sa taliduitjen a pacun. taliduitjen a pacun nu zemiyazian itua pucekecekelj a na mirava, na temarar sana pukavaluan a vavayavayan, na tjemalupung a rakace a uqaljayqaljay tua katjepalaljan nua qemadris.
vavaliveljan a vavayavayan, sasauqaljayan angata uqaljaqaljay nua sePaiwan!
傳說,我們是從大武山群發祥,百步蛇為祖先的象徵圖騰。有三個最原始的部落是在padain部落、paiwan部落、piyuma部落,從此分散遷移,也就是所謂的Raval群、vuculj群、paumaumaq群、pakarokaro群。
我們遵循著由長嗣來繼承頭目,共分成有四個階層,例如:頭目、貴族、勇士、平民。傳統上,頭目與平民是不可以通婚,因為階級不同。
重要的文化三寶,稱為琉璃珠、陶壺、青銅刀,是頭目家族的重要財產。頭目之間,進行門當戶對的議婚時,那是代表頭目身分象徵最貴重的聘禮。還有很多禁忌規範,五年祭為最重要,都有巫師負責所有的相關祭儀。