a adiyu diya, nu maranger ta parahan da ruma’ mu, karuwa sa’ami nu paadang ta. mukuwa ta diya i henan maya’a da kawi da taturakan, da vavaratan. nu acevung ta mu, ta pudungay. di marepadaulr ta da niruma’enan mukuwa mateka. nu adalrep lra mu, ta kasayasayayaw pakedeng da hung. nu adawilr mu, ta palra’udanay kana danum. nu veciliyan mu, makiteng na danumi i dinanuman, di maruwa ta pada’ud da kawi di na ’uway diya.
nu piya ta paladuk lra ta pararahanan na eman diya mu, demaulr ta lra da ma’inayan i dekalr. kipulralrang ta parahan da ruma’. na vavayan mu, mukuwaa kilavuna, mukuwa padanga datu akanen di cacekelan nadu na kiyakarun. nu kana pararahanan, nu semasa’uv ta lra mu, duwa sadekalran na cau pulraalrang. ulra na cemacekav da vasikaw, ulra na venavetu’ da lavun, ulra na tematulud da ’uway. salaw misa’ur na rinuma’enan.
piya ta lra sema’uv mu, meliveng ta kana sinasedesede’an. ulra na kiya’edengan, ulra na sawka, ulra na alili, ulra na kuvaw di a pupalidingan.
a adiyu diya mu, miliveng ta kana tinulikan na vasikaw. na vasikaw mu, ta pace’elray da lavun i makapacaran. likudan lra mu, tu ca’i kana hung na vekavekal diya, na tinevtevan na daramiyan. di na lralrikic na dare’ mu, ta pudanumay di ta inu’aw. ta deliyanay kana vasikaw i liveng. salaw areked di adi makaud da ’udalr.
nu pararahan ta da ruma’ mu, melri tu kedang kana miyaruma’, tu niyalimayan tu kedang da sadekalran, nu i eman na pararahan da ruma’ kema ta mu, mau na sadekalran na karadikedikes, karapulraalrang, semalra nu muwasavak ta da vekalan da ruma’ mu, semasaharan diya na sadekalran di maresaur na ma’a’idangan, pakasemangal di penalisi sumungal da temuwamuwan.
nu parahan ta da ruma’ harem mu, salaw ta kalre’ayan, ta pakarunay kana micepa parahan na cau, di tu parahanay ta da ruma’ da areked di na vulay, ta pucima’ay da paysu, muasaasalr lra a kakuwayanan harem, salaw ta sare’ed kantu kakuwayanan na pararahanan da ruma’ a adiyu diya.
早前若想蓋房子,大約要花一年的時間備料。先上山觀察並尋找可作為柱子及橫樑的大樹,找到之後做上記號,再通知親戚一起去砍伐,若在附近砍伐就用牛拉木料回家,若在遠地方砍伐就利用溪水搬運木料。
材料準備齊全後,通知部落的男人幫忙蓋房子,女人則前往割茅草,並準備工作人員的食物和飲料。蓋屋頂時,全部落的族人都來幫忙,有的削竹片、有的束綁茅草、有的遞送藤條,整個部落的族人都動員起來。蓋好屋頂,準備房間的隔牆,有臥室、廚房、穀倉、倉庫和牛車庫。
早期,牆壁是用竹片交叉架起來的,外面再覆蓋茅草。後來,用新鮮的牛糞、切細的稻草和黏土加水混合成泥狀,砌在架好的竹牆。
蓋住屋不是主人家單獨進行,是整個部落族人共同完成,所以新屋落成時,整個族人親友齊歡慶,耆老吟唱古謠謝祖庇佑及賜福,並分享喜悅。
現在蓋房子非常方便,交由建設公司就可建蓋之後付款即可。習俗也隨時代在變,很懷念從前蓋住屋的情景。