朗聲四起

maci kualialʉhlʉva kialangʉlangʉ miatungusu hla’alua, nua kilaliali pariavuvutukuhluia, marumana ucani sikilaliali mualʉvʉhlia hlumia ʉvʉcʉngʉ, makuparaiahla sitakuamia marumʉmʉaku paraiahla kurarau hla kilalialia, kana’a ia sikilalialia caihli ʉvʉcʉngʉ. mairahlu anʉanʉ, tahlana hla’alua kiariariia ʉvʉcʉngʉ. ma angahlahlana ʉvʉcʉ hla siliatʉnʉlʉna, kuparaiahla ahliakua rianʉ takualangʉlangʉa taiara, kuhlaisai angahli hlilʉmʉka maiatuhluhlu, miungu maria ʉvʉcʉngʉ hla umaai, sikuatitipa hlakilalialia rianʉ, umarua palisia taku’i’iarʉ, sipakini siaravacangʉ hla mavahlaʉvaʉ arataisa, hlahlimililika masuisa tuahlʉ pakuvacuku cucutahlana, sikilalialicaihli ʉvʉcʉngʉ maru ualu sikiamia, hlimususua:kilalialia umasasapa, umaʉrapʉ, muaumuma, mariapucu, apikaunga, mavavaru, mariatumuhlu hla muruacʉka.

umasasapa ia, uakikirimia hlamamana, asasapana hla umala hlalungutakipuu’a, iaʉkʉta asasapana, kani’i ia sipatakuacahlia cucu’u, usumanʉ marucua umasasapaisa, uapapalucu saliri mavacangʉ ia, acahlicu umasasapa, umurapʉ ia hlamama salia mahlava suliʉvʉcʉngʉ  nua mapaci, mahlukua taruarapana pakiau pitamu, ruamiacu tarurapʉ. apahlaapa patalʉlʉvʉ cuculikanana takʉlʉsʉ taku’i’iarʉ, kuhlaisai kani’i alupaliavalʉna, maci talulʉpʉngʉ ia, uapapacu usahlʉ pukua vavarara, kilaliali muaumumacu mahlitarurapicu ma aatʉmariapucuna, takuamia kani’i ia ahlahlaina muasa mumumahla, hlitakumiana tumua umauhlunu alamuru ahlaina apahlimu ahlamʉ, kani’i pasamia muasacua hlahla hlusana, mahlukua sakʉrahlʉ parivutukuhlu sipapuhlaisa aanʉisa. maci mariapucucu pakiaturucua palunguna, sitakuamiaisa maria ʉvʉcʉngʉna, ma mariaʉvʉcʉngʉ mualualu aariia, matialangicu hliarihlipiaracu’u hla rahlʉngʉ taruvuka, arisa ruavicicua hlamamana laʉlaʉvʉisa, hla mahlava aruamiasa mapaci mahlukua ʉvʉvʉcʉngʉa, kilaliali ’ihlicu langica hla ’ihlicu sasaruanana pitamu, hlaumahlikua hla kana’ana malitʉnʉlʉ, sia’ ʉ’ ʉraisamana mii.

hliputunganʉacua ʉvʉcʉngʉ ia kiacunguhlucu matasakʉ apikaunga, apialangʉ imarʉ hlicuhluku mapaci hla ahlu’aiu hliapiamʉhlʉa cahlu’u, maripucua hlilʉmʉlʉmʉka asavungana hla imarʉ hlicuhluku mapaci, pavʉhlʉ vʉhlʉra makukuacu ’ʉlʉvʉ maru vahlita kilaliali, kilʉpʉngʉ ia, alʉcisa palungupihlingina nua usumanʉisa, acacani iravarʉ pahlʉmʉhlʉmʉ ru’avatʉrisakʉ, ruvanaisa kana’a, kilalialicu mavavaru arisakʉlʉpʉngʉ kumamahlipapu, misasʉmʉ tahliaria, makiahluhlucua hlimatasakʉ pihlingina, ’ʉlʉvʉ marikua salia kilaliali mavavarua kilʉpʉngʉ, paaucu ’ʉlʉvʉ hliarivarua ʉvʉcʉngʉ, maitativaʉa ’ʉlʉvuna maini tangusuhlu makuhlahluahlusu hla kilaliali, macua imarʉ mapaci tangusuhlu ia, apahlavʉisa ’ʉlʉvʉnaka hlakaliu hluisa. mualavalavaʉ usia vulahlʉna, kiakucucua cucutahlana miararu mana kitaisa apikaungana kialʉlʉpingicua sikilaliali ucani caihlina, sikialavalavaʉ kilaliali ia muruacʉkacu, tarisiacʉpʉcʉpingicua aucauca ni pihlingina, musa mʉrʉcʉka. 

manikika sikilaliali apikaunga hla’alua, kuausi sikilaliali miatu ngusuna masasangarʉ, hlamacua apikaunganaia sikiapalisia ’ihliculangi ca marucua kilalialia mariaʉvʉcʉngʉna, inicikika cucutahlana tuahlʉmu hlusuhlusuka siangusipi, mahlʉlʉsʉ hlitakacicihli tumangurana.

拉阿魯哇除了有隆重的聖貝祭，有趣的捕魚祭之外，還有一個祭典，是隨著小米的生長，在不同階段都有不同的儀式活動的祭典，那就是小米的歲時祭儀。過去拉阿魯哇族的主要食物就是小米，小米在經濟、宗教，不同面向都扮演了很重要的角色，所以從種植、照顧，乃至於收割、儲存，都有嚴謹的儀式動作需要執行，以求小米可以很順利、很平安的成長，並且結果豐富，餵飽族人。小米的歲時祭儀共有八項儀式，分別為：開墾祭、播種祭、除草祭、收穫祭、進倉祭、祖靈嚐新祭、小米豐收祭與狩獵祭。

開墾祭時，耆老在選取開墾之地插上一打結之五節芒，目的是讓別人知道已有人將在此地開墾，晚上進行夢占，好夢則可在此地開墾。播種祭時，家中耆老帶著將播種之種子與酒到田地，用手沾酒敬神後，就開始播種，偶爾播種祭會邀請鄰居族人一起幫忙，也就是所謂的「換工」。完畢後就等雨季灌溉田地。除草祭在播種祭後、收成前之間進行，主要是以女性去田裡進行除草與提苗為主，過程中也要派遣年輕人不定時進行趕鳥的動作，男性在這段時間則到河邊獵取魚獲，以維持家中生計。收穫祭主要是依照小米成熟度決定進行時間，採收小米之前一天預備好竹片、山棕葉，當天由家族耆老長輩帶領家族，帶著採收工具與酒至小米田，對天神與地神以手沾酒敬神，並向祂們述說感謝之詞。

小米束曬乾後緊接著進行進倉祭，準備好肥肉、小米糕、小米酒、以及蜂蜜球、稍曬乾之姑婆芋葉。將所有收成作物與供物（肥肉、小米糕、小米酒）排列擺放好於家外廣場。請巫師到家外廣場施行法術，再把家外廣場的所有收成作物依序、整齊地擺放進穀倉。進倉祭當天晚上進行祖靈嚐新祭。傍晚，當天有請巫師到家中進行進倉祭之家族，把供品帶到當天第一個進行進倉祭的家當中。請巫師吃小米糕（用剛收成之小米製作），巫師邊吃小米糕邊施行法術；肥肉、小米酒作為巫師之饋禮。約在九月底時，全部落之族人一同進行小米豐收祭祭儀為全部落族人共同參與的祭儀。歲末時舉行狩獵祭。各家族自己約定好時間上山狩獵。

雖然拉阿魯哇的的小米歲時祭儀，不像聖貝祭那麼熱鬧，可是小米的歲時祭儀也一樣嚴謹，有著嚴謹的小米歲時祭儀，使得拉阿魯哇族人們可以延續生命，與自然和平共處。