paqenetj ka kakedrian aken nu nacemavu ti kina, semekaulj tjanuamen, “sau, siljevan tjai su vuvu tjai tjama tjai tjaina aicu a cinavu.” qau nu nakasi vavua a qinuman a vurasi a vasa, tjara pakavulj sakamaya ta ljaqediqedi. nu kasicemecemel ti kama, nu izua djinameq a sacemel, cemeged a pipaljing ta mangetjez a cemulju tazua qadaw ni kama a vavuy. nu kaljakidjulisan mangetjez a tja ljaqediqedi pusaladj a cemuljeculj ta penaisu mudjaq ta djulis. azua djulis a pinuljacengan sa sisiaw ta ljameljam. mapaqenetj a patjetucu.
ljakua maumalj a ziday, tucu tjuruvu a kakedrian vaikanga kitevelj a ma pairang a semupu. lemaing ta varung niamadju a sikacu. aicu a kakedrian tucu mapavalitanga a varung a sipacunan a silangedan a sidjavacan, neka nu sepacengeceng ta situluan na tjaisangasangas.
tucuanga aicu a kakedrian nu veneli a ma siubay ta kakanen, nu sipangetjez i tjumaq, makulung a pacun ta izua i tjumaq a mareka cemekemekelj. makulunganga a pukanu ta matjaljaljak ta cemekemekelj, keman a kisumadju. “nu mavetu aken kiparia,” aya kininemeneman.
tucuanga aicu a kakedrian, nekanga nu papaqaljayan tua matjaljaljak tua tjavuluvulung. nu pacun itjen a pita tinese. ui angata tu nageminagalj. nu tja cikelen a pacun a sicuayan a sikacu namaseqetj macaqu a lemangeda a kakedrian ta kai nua matjaljaljak.
kavala sa makaya cemikel azua tja masasiljevaljeva kasicuayan. tucu, amin a tja kemasi tjumaq kata tja kinacemekeljan a temulu ta tja aljak namakuda situluan na tjaisangasangas, mana uri pinivarung aicu a nguanguaq a kakudan. nu nakemasi tjumaq a matulu a kakedrian, pai nu vaikanga sasaw tiamadju a kitateveljan ta qaliqali, mana uri izua marepaqaljaqaljay marekiljivaljivak. azua maresiljevaljeva mana uri namaqulipanga a tja pacucunan a pita tinese a nageminagalj. ulja ini a namaqulip azua masasiljevaljeva a tja sikudan.
記得兒時,當母親包cinavu時,母親總會吩咐我們把cinavu分享給長輩。當我們有收成,也總是會贈予數個給鄰居。當父親從山上歸來,若有獵捕到的獵物,必定逐戶邀請分享當日收穫的山產。每當收穫紅藜,鄰居紛紛到來幫忙,將紅藜煮成粥配上薑湯。至今仍難以忘懷。
隨著時代的變遷,許多孩子離開部落,前往平地讀書,並融入了別人的生活模式,追隨他人的生活態度。如今的孩子已經有了不同的所見所聞,也轉變了心態,從而背離了祖先的諄諄教誨。
現代的孩子們已經失去了對於尊長的敬重。當我們打開電視,內容讓人擔憂,唯有當我們回首過去的純樸,孩子才會聽進父母的話語。
願我們能恢復過去的分享文化,在家裡教導我們的孩子,使我們的祖先所教導我們的優美的文化能被傳承下去。