111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【德鹿谷賽德克語 (原稱:德路固語)】 高中學生組 編號 2 號
Gaya mstrung Seejiq

Gaya ta sbiyaw niqan ka saw smiyuk, pstuq kari ni mstrung Seejiq.

Nasi snrwaan ka tnsaph uwa siida, kika euda smciyuk, kiya ni pprngaw ka tama ni bubu dha tnsapah. Hntu kana saw nii neuda do saan dha hmkun ruwan sapah snaw ka uwa nii. Hmuya saw hug? Yasa ksugun bi dha niqan alang esisil dsnaw smkuxul qrijil nii, smnaqih dhiya da. Kika asi ka ini biyaw dha mhtu kana ka uuda smciyuk nii.

Sbiyaw o nasi saw smtrung ka rrisaw ni wauwa Seejiq Truku, asi ka tama ni bubu na nanaq ka miying, miying saw mniq alang mkla bi tminun, qmpah, dmayaw ana manu uuda sapah na dqrijil, kiya ni sun dha mskaway kleelug alang, uxuy uri o nasi saw ini mstrung han o, ini tduwa ptmay psskuxul nanaq kiya wah sbiyaw, kisa Gaya ta sbiyaw. Bukuy do mnhtu pprngaw ka dha tnsapah siida, nasi saw malu tnsapah o pprngaw smipaq piya bowyak uxay uri o babuy da sayang, miric, pada dnii…Niqan ka qnbhangan ku Gaya sbiyaw dungan, saw uqun ta siyang bowyak ni babuy tnbugan klmukan, rumun ni nuqih bowyak ni babuy: “Ini bi ptkaran dha pkan laqi buyi msa” Nii ka Gaya ta rudan sbiyaw uri. Nasi ungac hari ka tnsapah o smipaq rudux naq kiya, sun dha mblaiq ni mqrinuc tnsapah.

Mhdu kari do niqan mkplawa da saw, “mkpayi, mkbaki, mkangu, mkeina, mkeata, mkeanay, mkmawan, mkeama dnii”

Kiya ni kmciyuk, pstuq kari dhuq mstrung ka dha sbiyaw o, maxal jiyax mnhtu kana meuda, kiya ni prajing dmurun kari ni mseasug kana uuda, saw pnhlama, mnsinaw, pusa wasil, dangar, durang ni tmsamac ka kana dsnaw alang. Deuwa o mniq sapah psramal dha uuqun mstrung siida, niqan saw gisan, sunguc, sqmu, sari, masu ttakan dha ni spuun dha mkan pskriyan, nii ka balay bi nkan ta rudan sbiyaw.

Kido mhtu kana neuda siida do, mlawa kana saw seejiq alang ni dangi uri, uxay uri o dangi kana saw eseisil alang uri, seupu mkan ni meuyas uyas sbiyaw, seupu rmgrig kana kingal jiyax ni kingal rabi, kika saw nii ka smiyuk, pstuq kari ni mstrung ita Gaya Seejiq, ana saw ini ktna ka Gaya rudan sbiyaw ka neuda ta sayang da, ida iya bi snhiyan ka Gaya rudan sbiyaw wah! Ana dhuq knuwan psaun qsauhur ta nanaq.

111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【德鹿谷賽德克語 (原稱:德路固語)】 高中學生組 編號 2 號
搶婚、訂婚和結婚

從前,賽德克族有搶婚、訂婚與結婚的傳統習俗。

在女方家點頭同意時,雙方家長會籌備討論,會有一個階段是女生會被鎖在男方家裡,深怕有其他部落喜歡這位女生的男生會來破壞,所以會快速完成訂婚。

男女在結婚之前,是由男方父母親來決定,會在部落觀察哪個女生勤勞、會織布、會認真協助家裡事務,如果還沒有結婚,男方也不能輕易踏入女方家裡。等雙方父母親談好婚事,男方家庭會殺豬,這邊有一個Gaya,就是豬的肝、腦不會給小孩吃的buyi。家庭狀況比較不好的男方家庭會殺雞,就是所謂的小康家庭和貧困家庭的差別。最後,在完成結婚後才會有一些稱謂,mkpayi, mkbaki, mkangu, mkina, mkata, mkanay, mkmawan, mkama.

以前從訂婚到結婚,一般會在十天內完成,並開始傳話(喜帖),分配工蒸糯米、釀米酒與放陷阱打獵。會準備鵲豆、樹豆、玉米、芋頭等搗在一起,並在宴客時食用。會一起唱歌、跳舞一天一夜,共度美好的結婚宴會。現在沒辦法像從前一樣傳統,但這項老人家的傳統知識,要永遠存在心中。

文章資訊
文章年度
111
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
德鹿谷賽德克語 (原稱:德路固語)
族語標題
Gaya mstrung Seejiq
漢語標題
搶婚、訂婚和結婚
文章作者
Walis Huwac 江凱文
漢語摘要
Walis Huwac 江凱文