mais nahabas a ituBunun sinlatuza hai mahtu tupaun tu liskasian mas Hanitu, saicia a kanadaanmas iskaupakaupa, aizaan dau amin iskaupakaupa mininhumis mas Hhanitu, tasatasa tu Hanitu hai aizaan amin mas makitvaivi tu tamasaz. pahasia nii a katan Bunun mahtu katmang malkasia iskaupakaupa tu minihumis.
cinahu a mailantangus tu, asa dau tu mapasamashing. Aupa itubunun dau a tan-iku tu manttanaskaun siin mantanavili hai aizaan mas hanitu. maza mantanavili hai makuang tu Hanitu. sain tu Hanitu hai masaiv bunun mas apdit, mahaam, masumal tu iniliskinan; maza mantanaskaun hai masial tu Hanitu, at masaiv mas bunun mahazaszas, madaidaz tu iniliskinan.
aizang ituBunun a maisna kitngab tu sinlatuza hai siamas Dihanin, saia hai iskaupakaupa tu kinitngab, itubunun is-ang tu TamaDihanin. latuza amin Bunun mas taisah siin is-amaminan, mahtu a bunun kangaus tahu mas maitaisahcia tu napalanduan, mahtu amin kanasian is-amaminan ladangaz siin palisnulu.
Bunun tu islulusan hai, patalishut mas maduh, lus’anan tu hanian hai cis’uni malvasvas katdaan at nii tu mamaszang. masa saipukun mas Lipun, kasan kata Bunun mapadanuh mas paz, pasauzun mas mahtu isbaliv tu isusuaz, maisna vaivi siduh tu sumsuman hai samakuangan at lahnutan, maza maisna habas tu islulus’an hai mungaab aminun mapacis’u. laupaku itu Bunun isnganan tu lus’an hai, siamas ispasasadu bunun tu Manahtangia. mastaazn laupaku Bunun liskasian kilistukiu sdiin tinsikiu, aizang a duma habas tu islulusan sinangadahun sian kiukai, mapalmaupang mas islulus’an habas.
pahasia, mais nii katan musuhis munhuma, niin katan musuhis pismaduh hai, nasupah a imita is-unhuhuma tu taiklas makanadidiip sipungulun, is’uka sian imita tu inihumisan. Paucia miliskin hai, sahlazang mas itumalantangus tu taiklas, nii tu mahtu ispantalasian mailalangna, is-uka sian nastucin.
supahin a Bunun miliskin tu, adu mastaan masial mais usuhaisun a itu habas islulus-an mapinsia, haitu cis-uni tu niin a sininghumis maszang, niin a sibizakbizak maszang, paha makaniin a islus-an pandadu mas laupakadau tu sininghumis. cismaupacia, na’asa katan tu palihansiap tu napikuun a imita laupaku lus-anan madailaz at namasidadu.
布農族的傳統信仰是以精靈Hanitu為基礎,Hanitu是指自然物所具有的精靈。人類有兩個Hanitu各在左右肩上,左肩的精靈是性惡,使一個人有粗暴、貪婪與生氣等惡念的表現,右肩精靈則是引導人從事慷慨、友愛等善念的行為。另一個傳統信仰觀念是Dihanin,指天,也稱天神,Dihanin是所有一切的源頭。布農族人也相信夢境占卜,能預測作夢者未來運氣,法術的運用,也有輔助與溝通的功能。
布農族的歲時祭典,與小米種植密切結合,祭儀日期因各社群居住地而有很大的差異。日本時代,歲時祭儀受到重大衝擊,幾乎停辦。目前布農人最出名的祭儀是射耳祭。目前布農族人多信仰基督教、天主教,部份活動取傳統儀式的精神,延續與傳承了布農族文化。
現在很多人在想,是不是把以前全部的文化祭典恢復。但是,因為生活模式的改變、經濟模式的不同,總是讓人覺的祭典與生活不大相稱。就此原因,我們必須努力思考,如何修正文化祭典以符合現代生活的面貌。