kadondonan no rarakrakeh a mangyan so ananakan pa no kataotao a kakteh do vahay. a no mangyan a kapakacita so kapalangayan a miyowyaw do ili am, o onowned am kaji ngaroan rana do yanan a wari, do pacikakzan do kazasingan a paciloloan, ta akmey nivaod o ai a ji makararai so angayan do kalikey pa no yanan a wari.
yaken rana am kabnekan nira niapoan ko, a ya da pacingaranan, ya sira tatlo o ananakan ni yaken a kakteh ko, o piawang namen si wari a macitonton jiaken am ya alima a kawan, o awang ko si wari a neylikey jiamen am, ya asa so ikaroa a kawan, so nikalovot da nira wari a niyanan ko.
no mian do ili si ina am, ji ko makararai so angayan, ta pilamnain ko si ina a mangay no ranom namen, ta nokanonang na pa am, abo pa o ranom a nipavoyog ni ama a mai do vahay namen. no mangay si ina do ayo a ompis so rarako a ayob namen am, yanan ko sira wari do vahay namen.
nokalialikey ko pa am, abo pa o pananazangan so mogis do ili namen, so ikasanib ni ina a somibo do takey, no beken a wakay o kalien na am soli o anagen na kanen namen. notomakatakaw am laikan ni ina o tokad no ora namen, notomakatakaw am zavoken ni ina o tamek do wakay namen. si ama am mangay do kahasan a mangayo so ipanotong namen, no apia o kakawan am manghahahap do awa so among a yakan namen. no manakem ko o niapoan ko a mazikna niamen sira wari am, ori ji ko mapasobsobnai a pihanhan da mangya do keyyan no pivazain da vazay.
no makaha si wari a yanan ko am, akasen ko o mian do pasaptan no tagakal a lolay ni wari, ka sapopo ko sia peyrain do lolay na. no lolain ko sira wari a paitkehen am, pianooden ko o ipamamazay so motdeh a anood, o voko no anood am “iheiheyo iheiheyo, ji ka lavi ta vazain ko imo no vazacici Jiminakowman iheiheyo iheiheyo.” notomakatakaw am, to ko manmanma a makaha no anood ang.
siciaikoa ya rana am, ya makaveyvow rana sira wari a niyanan ko no kalialikey da. ko macita sira apia so pangtoktoan am, ko akman sira niapoan ko a ya masaray so onowned.
通常,年長的照顧比自己小的手足是理所當然的。若見部落同伴在外嬉戲,也巴不得撇下正在照顧的手足,跟隨同伴去遊蕩,因為看弟弟妹妹時,雙腳似被繩綑綁,哪裡都去不了。
我是家中的長女,有三個比我小的手足。我與老二年齡相差五歲,與最年幼的相差十一歲,他們全部都被我照顧過。
當媽媽不上山時,我也不會走遠,因為我要協助媽媽去挑水,因那年代家裡還沒水可用。媽媽若去溪邊洗大件的衣物,我就要留在家裡照顧弟弟妹妹。
爸爸蓋的涼亭視野很好,是我和弟弟妹妹們嬉戲的天地,每當最年幼的想睡,我會放入搖籃裡然後唱著歌謠,有時自己反而先打瞌睡!
現在弟弟妹妹都長大了,看著他們有好品格,我的心和父母一樣喜樂。