朗聲四起

Niqan saw nii bnhangan kari, masu Truku sbiyaw o mrana bi dagun, skaan dha kingal buwax masu, dagun dha do kingal liwas ni mtuku bi uqun kingal ruwan sapah. Siida o ungat ka kuwi ni qbhni meekan ka masu.

Kiya ni kingal ruwan sapah ga, mhuma kingal pusu ni kingal seysay masu ka uqun kingal ruwan sapah kingal hngkawas. Niqan kingal jiyax mtgeaguh eekan nhari ka kingal seejiq empaadawi, asi na dagi liwas ka kingal kmux buwax masu, nangi na mnebuwa do msbbitaw mspruq ka buwax masu ni “Pit” “Pit” msa wada maaqpuring qbhni purut skaya da. Neungat ka purut han, paah saw nii kika niqan ka purut dni miyah gmnama mkan hana mtgseysay empkhada ka masu. Seejiq tnmasu do mgsmay bi gmlawa masu. Saw nii o asaw bi ka seejiq empadawi.

Hncian rudan ka gaya kndsan qmpah dxgal o muda tmukuy ni kmtuy siida, ana dsnaw aji uri o kykuyuh o ini tduwa tmlung krig, ini tduwa qmnuqih ni tminun qabang uri. muda tmukuy aji uri o kmtuy ga, ini tduwa pnbaraw quwaq empprngaw, ini tduwa mkeekan kari, duri ni rmabang bi ini tduwa pcsiyus qmuci aji uri o msbngut ka mniq ska qmpahan siida. jiyax kmtuy masu siida ga, ini phngi ka tahut sapah. kmtuy masu siida, nasi niqan seejiq ka ga muda nksaan qmpahan ga, asi sangay miyah sapah han, saw saman prajing kmtuy duri. kmtuy masu siida o asi ka sgnaah klbus mquri nksaan. kmtuy masu o ini tduwa dmuuy btug xiluy, dmuuy btug djima. mhug basaw ni pgu, kmtuy masu. Kncian dha ka uqun o ini dha asi psai rpun han, psbghurun dha psluwil pdgu sbsuk rpun, mdngu do kika psaun dha rpun da. Ini tduwa phdagan hidaw ni pdnguun dha sbsuk hiya. Paah saw nii qtaan ka Truku o mseupu bi meudus kana nniqan llingay ni msblaiq bi pnegluban dha.

Yaa bi 16-18 hngkwasan ka laqi Truku sbiyaw do muda ptgaya mgay kari ka rudan dha, ssruwa peeburux ptpusu lqian ka rudan, pusu bi euda kndkilan kndsan laqi ka saw nii. Pburux lqian ka rudan o biqan dha pucing, bhniq, towkan ni kana djiyun mshjil qpahun ni musa tmsamat maalaqi snaw. Biqan dha kari, “isu do empburux” su da, “phiyug nanak sapah, qngqaya bgay mu sunan o kika djiyun su qmpah dxgal ni danga su kingal ruwan sapah.” Laqi kuyuh ga biqan bubu qaya cinun ni kana qngqaya djiyun qmpah dxgal. Qaya cinun o tunun dha qabang hilaw mtaqi keeman ni lukus saw plkusun kingal ruwan sapah.

傳說，以前的小米切一半，煮在大鍋夠一家人吃飽。當時沒有蟲害、鳥害，每家只種一株小米就夠一年使用。有天，一位懶惰又貪吃的人，為了趕快吃到飯，就抓一把進大鍋煮，小米膨脹，鍋裡發出「嗶、嗶」的聲音，成群的鳥飛出之後專吃小米穗，這是懶惰貪吃的人造成的。

在播種和收割期，要遵守禁忌。以前為孩子舉行成人禮，要讓孩子能獨居，會提供獵刀、鋤頭、背網及弓箭，使之用在工作養育家庭提供織布具織衣，都是為孩子著想。