朗聲四起

Cbiyaw han u uka ka sapah pyasan ksun, wana nanaq tnsapah, tnalang dnii. Saya niqan ka pyasan prading, pyasan cipiq, pyasan tucka, pyasan tubaraw, pyasan paru, pyasan quri knkla… dnii. enchuya ka ttusa cbiyaw hu?

Ita Sediq u tmsa laqi rabu ciida u ini psnanak sow qridil mi snaw, rabu ciida ka laqi u tama mi bubu kcuun dha balay ini unuh ka laqi rabu mi ddaan mnarux yasa mlutuc naqah pntingan dha ka sow nii. Waya Sediq u hili dha bwihur utux ka way pknarux hiyi niya, kiya ni spqtani mpsapuh mi pqdriqun dha mniq hiyi laqi rabu ka utux naqah, iyux dha skbiyax munu unuh bubu ka laqi rabu, asi ka mwaya balay!

Nasi sow prading mplaqi hari daw, yabay mpitu mi mspac ka kngkawas dha ciida, psnakun ka laqi qridil mi laqi snaw da, pklaun sow inu ka ini pntna dha, asi ka psparu mpqita. Mplaqi ciida ida bubu ka pusu bay dmanga mi tmsa ana manu lqlaqi , diyax nii hiti bay mlaqi ka laqi da.

Dhuq sow mbiyax hari daw “ pslhmadan ” dqridil mi dsnaw da, ini sdalih mi pprngaw ka dqridil mi dsnaw dni prading msluhay euda quri kndusun babaw da. Sow ka dsnaw wa tumal musa emppais, mmaduk lmiqu mi knburah qnpahan mi phiyu sapah dni qpahun. Dqridil u tumal muda qqpahun ruwan sapah, phuma mi tminun mi qnpahun. Mkla uda ka dsnaw mi dqridil ltutun wa btasan ka dqras dha da, ririh sow pslamal saan smrai da.

Babaw mstrung ka wouwa mi rrisaw daw, kiya ka msediq balay da. Mtuting laqi mi dmuuy rabu daw, kiya ka tmhangan dha “ tama mi bubu ” da. Dhuq mrimal, mturu kmxalan kngkawas daw tmhangan dha“ bubu rudan mi tama rudan ” da, ida niqan ta malu bay waya ka ita sediq “ psparu bay qmita rdrudan ” ka Sediq sundha.

kndadax hini laqi  snuun tama uxay uri u rdrudan sow dsnaw msupu mniq ka dhiya. Lqlaqi qridil u tuhuy bubu na mi uxay bubu rudan na qridil, dhuq risaw mi wouwa daw tsaun dha quri sow waya euda alang ka lqlaqi, sow ka kndusan bsaniq msdadan, msdangi mi kana ka knkla skuudus babaw dxral. Mkla ddaun euda waya ta sediq mi alang, mqaras tumal muda ddaun quri daalang. Kiya ou ka knkla daw, mrana kana ka lqlaqi. pusu na bay u mhraw ta hiti niqan knmalu mi mtblayaq ka kndusan ta, Kiya nii sow iyux ta psblayaq kndusan hiti u asi ka “ ttsaun ” ka pusu bay.

嬰兒期的教育並無性別之分，父母擔心嬰孩拒吸奶或生病，會使嬰兒身體虛弱。族人認為這是utux作祟，必遵守gaya賜予的禁忌。

幼兒期開始分性別，七、八歲時開始指導性別差異並相互尊重，由母親負起養育責任。

青年期男女才相互忌諱，並開始學習生活技能，男子參與出草、狩獵隊伍、開墾、建屋，女子參與家事、農耕、紡織工作。男子學會出草、狩獵後即接受紋面的榮耀；女子學會紡織後，接受紋面，進入待嫁期。

結婚後進入成年期。俟小孩結婚有子，抱了孫子，始稱Tama、Bubu。五、六十歲時稱為Baki、Pai，老人們普遍受到族人尊崇。

男孩跟隨父親或男性長輩生活；女孩則與母親或女性長輩生活在一起，一直進入成年期。在這一個時期，教導小孩社會群體，如生活的禁忌、家庭倫理、社會倫理、及生活技能等智識技能，以適應各項活動，追求更美好的未來，並維持生存，需要教育才能完成。