izuwa tu ita cavilj nasaqetju a i qinaljan a caucau tua dralik, maculju saka na ljaljeqel aza saqetjuan, mekudral a tjialj matu izuwa zaljum italadj. aya ti vuvu Kuliw aza saqetjuan minvalak a tja dralik aya, (ljakua u pacunan a itua kakaian a pakata saqetjuan a qadupu, avan na djupiljay mekural), tazua cavilj tjuruvu a namacay tucu saqetjuan, sumaya aicu a saqetjuan, aza na izuwa i leneq a mareka caucau, ikananguwaq ca kaizuanan aya na Ripung, culeculen tiamadju a pasa tjaizaya a seman umaq, tucuanga aza kadjunangan zaljuzaljumen sa pasumiseleman sa liaw a cacalag.

ti vuvu i Kuliw tjemaucikel ta sicuwayan a pacugan nimadju matucu, tazuwa na drusa cavilj, aza angalj kinac na cacalag, masa gacel ku gucegucen nimadju masan piqay, qau sivaivaik na kina masasaw a papucemel, tazua nakuya ravac a sikipucemelan, amin a akacing kata qudjidjilj a zaljum a sidjuwadjuwas, qau a kakanen a kusuli amian na “tipuling” aya Ripung taza kusuli, aza inalangan likupukupu vuteqiteqilj a quljaw. ti vuvu i Kuliw na sinikedreng a papucemel na kina, ljakua aza piqay ika navenala, matazuwa mavuke a ngudjus, mapavalit a taikaku nimadju, avan nu sikasiasiaqe tucu anga. (kapuwamin a tjemaucikel timadju tjumaljan a ken a mayatucu, “namasiaq aken a kipapacun tucu tua pinumudinganan. ka meqaca ken vaivaik aken a magadu muriracev, a na i qinaljan a kakudan lemuwa a kicaciulan”.

有年村莊爆發流行病–瘧疾，會發冷發熱，肚子脹到像腹水，vuvu說那是胰臟腫大（應是脾臟腫大），許多人死亡，也因這疾病，原本住在村落下方leneq的村民搬至較高處，而今那地方仍存在，是陰涼潮濕，蚊子易滋生的環境。

Kuliw回憶，當年他2歲左右，嘴巴被蚊子叮的搔癢抓破，後來傷口感染發炎潰爛，當時母親常常揹著他去外地看病，醫生只能用紅藥水和酒精擦拭消毒，口服藥只有一種，形狀圓圓、顏色白白的「tipuling」的萬靈丹，但傷口一直沒有痊癒，整個鼻子潰爛塌陷，變成至今的樣貌。（vuvu對長相很自卑，不敢面對人群，山林田野成了賺錢的地方，寧可去山上工作，也不願參與村莊活動）。