’bagan ryax s’ asa ga, Yumin Kagi ki sway nya knerin Amuy Kagi musa mkahuy sku llyung, skahuy naha hani pplahan sku sali nki mmli ma. nanu iy kyalun bsuyan Yumin ku sway nya Amuy maha, klawkah hkangi mkyay na khawni ru inblay ’mutu kya, laxiy plgiy sku inruyux khoni ru r’ tung khoni, ye’igiy inruyux khoni hiya ga, inble’ un muw hrhin pr’tung, nki blay pnanga myan nku kisi uzi.

txan ku pyux innutu myan khawni lga, hngi ta tikay son muw sway Amuy, kya ta mcisan cikay ha! pin’yuwan misu tikay ku maha nanu kinyanux binkis ta slali hiya, nki su ba’un nanu ku s’uwah ta mkahuy misu ryax soni hani. aw sawbih tehuk sku ryax ’misan lga, mutuw niya ’ngyat mkahuy kwara alang tayan, s’utu naha khawni sku sali mnama smku kya, maha kani ga thuyay ba mmalah ma.

tiku plahan hani ga pyux balay blay slingun ana nanu tnubux naha na r’iri krangi sa ngahi nahi, tyay, sehuy. tiku kinngyat naha minbuyang na ’sinuw, krangi sa bewak nahi, para, mit, wa’anux, ngarux hani ga. mutuw naha psluxan hnkuy na kyahin ’sinuw, ggalan na p’muk hi nki ba ’mhut behuy ru walax, na bagah puni hani ga, mtbagah lru mutuw naha syun zik pa muwah psmmli hi.

nanu kahun malah hani mutuw niya psba gaga Tayan na kinbahan nku nukis ta, laxiy balay yengay gaga Tayan ta nanak ru laxiy balay pngya uzi ggluw ta nanak maha kmayan ku nukis ta. masu pin’iyu ku bsuyan lga, memaw sami thhuway mbukut panga kisi musa sali la.

sawbih tehuk sku ryax na ’misan lga, mutuw mnama musa mkahuy llyung ini ga mmayah kwara na alang tayan, giy nama ’mwaring mkyay khawni ru rruma, s’agan naha pplahan zik sali ba smangi na puni, ru nki ini skinut ma. lunga sa ’ngyat balay musa mkahuy kwara naha ma.

kmayan binkis maha: puni hani ga kyan lku blay gaga kinyanux mki sku ita na Tayan. mutuw mssli alang tayan ba pkkayan yuwaw na alang ini ga kyan lku pinksa’ang na alang tayan muwah psbaly, nanu mutuw Tomuk galan naha muwah psbaly na yuwaw, ana pyux balay kintt’it na yuwaw ru ya’ih inlungan tayan ga, s’agan gaga Tayan lku Tomuk ru inble’un nya srhgun inlungan naha lga, mutuw ba psswayan ku s’uli tayan hasa la.

夏季時，Yumin Kagi跟妹妹Amuy Kagi去撿木材，木材是生火用的，好讓家裡溫暖起來。哥哥跟妹妹說：「找乾的木頭要好好地堆起來，我會把長的鋸成短的，比較好背。」

堆好木頭後，哥哥對妹妹說：「休息一下！我們來聊天，讓我來分享祖先的生活概況，讓你知道撿木材的用意。」

冬天即將來臨時，撿木材集中放置家中，以備不時之需，這樣才能烤火。烤火可以烤許多種植的農作物，如：番薯、玉米、芋頭。還有捕獲的動物，如：山豬、山羌、羊、鹿、熊，也可以用煙來燻動物的皮，製成衣服可擋風雨，炭火放在床底下可使身體溫熱暖和。

烤火時，耆老會叮嚀子孫泰雅的文化，泰雅文化及家族應多連繫、不能間斷。聽完哥哥的分享後，我們就把木頭背回家了。

冬天，泰雅族的生活裡，會到溪流邊撿木材，準備過冬，這是不變的生活文化。而主要的意義是部落議會，討論部落事無論是有爭議之事及大小事，都會請頭目來解決所有事物，透過祖先的文化祭儀式複雜之事完滿解決。