ko isarey da ama ka ni ina. ta ya abo o nizpi namen do vahey namen, da nipia o ko kangey meyvatvatek do ilaod. ko vayo pa komaro do vahey namen, ori ya ko kapawan no ili namen. no ko manakem si ama ka ni ina am, ori ko ji maka peyvatvateki. no ya mahep rana am, ko tomanakenakem a ya ji makaitkeh. Ta no ko manakem si ama ya mazikna ya meyveyvazey so napeynizpian ana itbos so ko peyvilangan, ko ikasi si ama do ko ka ji atenngan pa meyveyvazey. “nokomoanam yaken rana am, meykala ko so peyvazayan ko. a keyan no nizpi ko. ta ori i kapereh no itoro na jiaken ni ama nizpi koan ko do onowned ko”.

mangey ko rana meykala so peyvazaya ko am, ji da ngapa yaken, ta “kapa meyvatvatek”, koan da yaken. o ri ji ko nimangey meyvazay rana, so to ko na makdengi do kapeyvilang ko. so ya ko nikateneng a meyvatvatek.

ma ciangey ko pa do kararey ko. no si omhat ko rana am, mangey ko pa meyvatvatek do makarang a peyvatvatkan. ta no omhat ko rana am, meykala ko so apiya vazey koa meynizpi rana so itoro ko da ama, ipasarey ko sira. ta kakownongan no nitbos da so ko nipeyvilangan.

kadondonan no tao, ta no karoyan o ili a mangey do macitarek a yanan am, jiangned o onowned. so iyan no malavayo a tao a tong’at rana, ji na meyvatvatek, am no macita o kapalangayan a tongotokot so o nowneda macinanao do gako. ka to da ngayan do ka’at da do gako am, ji abo kaji maneneseh an a.

no mikala so pivazayan am, ahapen da sira o nimeyvatvatek do makakarang a gako; o mahayhayoen a tao am, mazikna amikala so pia peyvazayan.

sira do kamalaodan o malalavayo a tao am, ya aro jira mangey do macitaret a yanan a meyvilang da tiisa ka mahataw. o tarek a mahataw ori am, macitarek o ciriciring da aka no iwawalam da, am sira mian dang a meyvatvatek a tao do Taywan am, sira mowyat a macinanao, no mian so masalit a da jia pivazey am, da ipanci do sinsi da a somidong sira, so ipanakenakem no mangey do macitarek a yanan.

我很感謝父母親，因為雖然我們家不是很有錢，但他們允許我去台灣唸書。當第一次離開家，我很想念家鄉與父母親，所以讀不下書。每到晚上都無法入睡。我想到父母很累，工作賺錢要負擔我的學費，我覺得很心疼。

我想要找工作賺錢，爸爸才不用給我這麼多錢，但因為還在唸書，所以我就沒去工作。我很認真地去唸書，畢業之後，我還要繼續深造，這樣才能找到很好的工作。

當人離開到陌生之處，心理不安是每個人普遍的現象，但還是有學生遇到障礙時中途輟學。當看到其他同學專心讀書到畢業，心中必然悔不當初。

若應徵工作時，公司會錄用學歷高的，中輟生要有好的工作環境就比較困難。

台灣也有許多年輕人到國外讀書，外國人的語言與生活習慣也與台灣有差別，但他們在國外也認真學習，遇到任何不能解決的問題時也會尋求老師們協助，這是要去他鄉之前要自己思考的事。