朗聲四起

Sa’ayaw i, mangalay kako a mipalita^, o masamaanay a tamdaw kako sa kiso? Kara’iwilay iri haliacangay?

Ona kara’iwilay ato haliacangay hananay haw i, o pinangan no caayay ka lecad ko harateng a tamdaw. O pitapalan ita to wayway no caayay ka lecad ko harateng a tamdaw. Mato o kasasiroma^ no to’eman ato taengad, o malo sakafana’ ita to dadaya^ ato romi’ad. Pakayni tonini a pinangan, mahapinang ita ko nika o mamasamaan ko ‘orip no cecay a tamdaw i ikor.   

O sakamatira no harateng no cecay a tamdaw haw i, alatek nani mamang pakayni i sifana’ no ina^ ato mama^, ano eca, pakayni i pinangan no niyaro’. O roma^ sato, o tihi^ ningra ko pitapalan. O masamaanay a idang ko malo tihi^ ningra. Itini i picodadan a masapinang. Oya tihi^ ko misolotay to faloco’. Ano mapalowad to i faloco’ ningra koya pinangan ningra i, pasacowa^ ko rakat ningra, pasa’amis iri pasaetip, oya i faloco’ay ningra ko pido^doan ningra. Tinako^, ira ko tatosaay a micodaday, malecad a caay ka nga’ay ko nisekingan nangra. O kara’iwilay ko harateng a tamdaw i, sowal sa, “Aya! Awaa:wa^ ko epoc ako. O hatira:ay to ko fana’ ako. ” saan.

Sakatosa^ a tinako^, pakayniay i no maomahay a harateng. Miso’ayaw to nika o mama’orad to i kacanglahan a palapatan.

O kara’ iwilay ko harateng i, sowal sa, “ Aya! O mamalahol ko lamit no pinaloma^, latek caay ka nga’ay ko nipilitod tonini a mihecaan.” saan.

O haliacangay ko harateng i, sowal sa, “ Hay, fangcal a ma’orad, o sapananom, o sakaromahad no kalopinaloma^ konini a ‘orad. ” saan.

Ira ko sowal no citanenga a tamdaw, sowal sa, “ Ano masomad ko harateng ita i, mamasomad ko pinangan ita ato ‘orip ita. Orasaka, ano mangalay a masomad ko ‘orip i, somaden ko harateng.”saan.

Sarikoray to a sowal, kita o wawa^ no Pangcah, aka ka rarima^ ko faloco’, salipahaken acangen ko faloco’, aka ka pidah, sa fa’ina’inayen ko harateng. Ano o maacangay ko harateng ita i, o sakaci’icel no faloco’ ato sakalemed no tayal ita konini.

悲觀與樂觀是人的思維也是信念，決定做事的方法與處世的態度，其觀念的形成受父母、生活環境、社會地位、教育影響。

考不好，悲觀的學生認為再怎麼努力也沒辦法考好。樂觀的學生認為只要努力下次一定考好。面對春雨，悲觀的農夫認為收成會受影響。樂觀的農夫則認為農作物得以澆灌。面對荒地，悲觀的工人只能用來修座墳場。樂觀的工人認為卻想種滿綠樹花草，供人休憩。以此勉勵青年，樂觀積極、知足常樂、正面思考、勇敢面對。