Patas Dowriq Sisil
Seuxal balay o empprngaw ka seejiq ni mneudus bbuyu msa ka kari bnhangan sbiyaw, yaasa rudan Truku sbiyaw o daan bi mqraqil ni punu mnarux tmbgan ka kndsan dha, kiya do thjil kana ka seejiq alang da. kiya ka kiya ni thtur kska dgiyaq, yaa bi saw ima mtduwa hmjil ka btunux paru dgiyaq Brayaw bitaq alang ga ta niqan sayang, hiya ka maagaya pprgun Truku ni pusu pniyahan gaya talangan Truku. Kiya do lala klgan qbhni miyah psdka, wana qbhni sisil ka tmkla dmijil btunux, wana qbhni Sisil ka maapusu gaya Truku ni pusu gaya talangan Truku. muda saw nkari qbhni Sisil, ptqlahang rmngaw Truku purug bi rnngaw tnegsaan hnici rudan ta sbiyaw, manu saw kiya do qbhni Sisil nii ka maaqbhni utux Truku. Kiya do dkuyuh Truku ga tunun dha saw tnunan dha ka patas dowriq nii. Qbhni sisil nii o pusu bi knkla kndsan rudan Truku uri.
Mowsa qmpah qmpahan ni tmsamat o nasi meuyas iril ka qbhni sisil o aji malu asi brinah miyah sapah nhari. Mowsa qmpah qmpahan ni tmsamat o nasi meuyas narat ka qbhni sisil o malu balay mtduwa musa. Mowsa qmpah qmpahan ni tmsamat o nasi paah iril skiya mquri narat ka qbhni sisil o malu balay mtduwa musa.
靈鳥之眼
在人和飛禽走獸能溝通的遠古時代,祖先們受飢荒和瘟疫之苦決定搬遷,若有誰能將Brayaw山頂上的巨岩搬移到現在居住的地方,誰就成為族規以及社會規範的根源,後來,sisil成為族規、社會規範的根源,成為靈鳥。
sisil是太魯閣族文化生活之一。上山工作或打獵,若sisil在左邊叫,是不吉利,趕快退回家,在右邊叫是吉利,可繼續前進,若sisil由左邊飛到右邊是吉利,可繼續前進,由右邊到左邊是不吉利,趕快回家,若sisil在前面飛來飛去、爭叫或互鬥是不吉利,趕快回家。
太魯閣族的祖先無論做什麼工作,工作前都會先去「鳥占(psisil)」為求平安。