105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【中排灣語】 國中學生組 編號 3 號
pulima

kemasi sicuayan macaqu aravac a kipuvarung a ramaljemaljeng a paqaqepuqepu ta nanemanemanga, tu makaya sanayain ta saseljudjen ta pakazuanan. titjen a kacaljisiyan inika amin a malang ta kasiv kata malang a venecik ta itung a kasaiguin, makaya itjen auta a cemepu ta qau ta quwai kata seman sekam ta ngat, a tja sinan saseljudjen nakezeng saka bulai, tja linima sakamaya a kipusaliman.

macaqu itjen a temuljit ta viljuaq ta lekelek kata veljevelj, tutja san alaiin sa tja tjenunan tu tja sikava. aicua malang ta kasiv tja liav a tja san saseljudjen ta tja sikakan kata sangel, ta saseljudjen ta tja siqumaquma, ta saseljudjen ta tja siqaljuqaljup. mavan anga zua uta a kizing, a garuc, a qungcui, a lingada papusiavan nuika papukinsan, a langalj aya.

aicua pakatua cemepu nuaya itjen, avan anga cua kiquwai, a kiqau kata kingat tu sisan saseljudjen, aicu a tjakaz, a cepeng(dradrakuyan), a kadjapar, a rumuk a siaya. aza pazangal a qemepu a kiyaya, maya pazangal a venaur ta kina kudresulan, saka pazangal uta a semanaya, masadav atja lima. avan nusika tjaliav sakamaya nu uqaljaqaljai a kipusengesengan. aza tja madjulu a kingat a seman ngat, avan nusika tja tjuruvu a vavayavayan a kipusengesengan.

nu izua pinagaugavan na cemas ta caquan a paka tua malang aya, tua cemepu aya, tua tjemenu aya, saka a pinuliman na bulai, a pinakazuanan na marasudj, sana qedjeljen nuaya itjen, pulima aya ramaljemaljeng. sipatjatjaucikel aravc na ramaljemaljeng atja kaparumalj a tjara macidjicidjilj, tuna setukez itjen tuna mavulaqut itjen. a sikipusalimanan tuna maljenguaq tuna tjapudra. tjalja makeljangan atja saseljudjen itjumaq tuna mapualang ki ini a tja pakazuanan, sa sekeljang atja sisetukezan tatia kinauqaljayan tatia kinavavayanan.

ta sicuayan nu nguanguaq a pinuliman a vincikan ta kasiv, papuljagayan i katjuruvuan. tja sinan paravac aravac a temavelak ta langalj izua i katjuruvuan, na masan tjalja saiguan sun ta vencik i tua tja kinaqinaljanan.

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【中排灣語】 國中學生組 編號 3 號
傳統技藝師

排灣族的祖先善用身邊隨手可得的材料來製作各項用品。

從山芙蓉、香蕉莖、苧麻等抽取纖維紡線織布稱為tjemenun,可製成衣服。利用木材雕成各種餐具、小板凳或製作農務工具、狩獵獵具稱之為malang,還有像是湯匙、梳子、煙斗、盛湯或裝飯用木缽、連杯等。

利用籐、竹及月桃等編織器物的技藝稱為cempu,例如:竹篩、竹籃、竹盤、魚簍等;因採集不易、材質較硬不易剝開,容易傷手,男人操作居多。月桃的採收及製作相對簡單容易,因此女性操作居多。 

若有族人雕刻、編織、織布的技術了得,所有經手的作品不但品質優良手工也非常細緻,就稱優秀的工藝師們pulima。老人家認為生活所用器具最能看出一個人的生活習性良好與否。

木雕工藝師若獲得部落認同,手藝在部落是首席,第一把交椅,頭目會特別在公共場合向工藝師敬酒,工藝師們視為最高榮譽!

文章資訊
文章年度
105
文章編號
3
文章組別
國中
文章語別
中排灣語
族語標題
pulima
漢語標題
傳統技藝師
文章作者
邱霄鳳
漢語摘要