107 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【卡那卡那富語】 高中學生組 編號 2 號
matipa Mikongu kaisisi

sua “ Mikongu ” ia, Kanakanavu tamna kaisisi vina’ʉ. miana, noo matirupangʉ cu marivina’ʉ ia, tantanasa cau Kanakanavu, tia cu mati’arangʉ vo’orua vina’ʉ, kapapa’ici, aracakanʉ, tikirimi ’aramʉ, parivutuukuru, kacunuku, ka’ʉmpʉrʉkʉ. sii sua kʉkʉnʉa isi. taniara Mikongu ia, tia aviciʉn kavangvang na cakʉrʉ sikaisisi.

sii ’esi pa ku ’acangʉ cucumeni marisinatʉ. cenana isi, cucuru macangcangarʉ tavara’ʉ matipa kaisisi mikongu. mucʉmcʉm cina paramia’ʉ kimia. ’apatikuru kimia Kanakanavu tamna niurina tikuru. arakukunu cu kim mukusa na cakʉrʉ. kacaua cu cau ’esi ’inia tinipuru. ’una tacini sarunai marangʉ, arapipining pokarikari. tumatuturu neni vanai Kanakanavu tia kaisisi Mikongu? makasi kari in: sua rapʉ vina’ʉ ia, cau ti’ingai nimovua kitana. sua cau iisua ia, “Tapucarake” kisʉʉn Kanakanavu.

’una ucani cenana, ’akia cu kavangvang kʉkʉnʉa cau. ’una tacini cau Kanakanavu, vanai tia tikirimi kʉnʉa. kumakokoru na rʉmʉra, koo matangiri, nikoru kee to’unaa Tapucarake tarako tatia. nimusikarʉ ’inia, nimoon sikara in sua sarunai iisua macasʉ taniara. miaa tia cu muca ia, nimovua ’inia cani upucua rapʉ vina’ʉ. makasi Tapucarake, nuari, noo marivina’ʉ cu kamu ia, pukario kani nguani. tia kotanamʉ kani nimʉkʉa Kanakanavu vo’orua vina’ʉ. ’apaica cu nipakrikria meesua sua Kanakanavu. cecenana pokari nguani arakukunu kaisisi ’una cu vo’orua vina’ʉ. makasua cu niarasurumu sua Tapucarake niara’akia. ’akia cau tavara’ʉ ’acuu nanu nguani? nakai, cecenana Kanakanavu kaisisi, musu’ʉvʉ nguani nimovua rapʉ vina’ʉ.

matirupangʉ marangʉ pokarikari. arapipiningi cu ra’ani Kanakanavu. sikinumanʉ kavangvang sasarunai. ’una nimukʉrʉ pangarʉ, ’una nimukʉrʉ rupacʉ, ’una nimukʉrʉ kʉkʉnʉa. cani cupunga, cani cupunga musikarʉ na cakʉrʉ. tuapapa mamarurang sikaisisi kari. tuapapa paracani mataa posisini. matirupangʉ sasarunai, arapipining cu naannakʉ. muciri na pipiningi cakʉrʉ. tuapapa kavangvang maritamu marisingsing.

turupangʉ kaisisi iisua. matacuvungu cu kavangvang niivatu cau. musurauvu na tapininga. cenana meesua, ’una niivatu Cou, Hla’lua, ’una pa Sumukun. arakukunu kavangvang ’utori, paracani. makasi nguani: cucuruana kani karanana Kanakanavu tamna kaisisi Mikongu.

107 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【卡那卡那富語】 高中學生組 編號 2 號
參加米貢祭

「米貢」是卡那卡那富族的小米祭儀。通常在完成收割小米之後,各個家庭就要準備新收割的小米,要去釀酒、打獵準備肉品、去捕魚、製作米糕、製作分享用糯米粽。這些食物,在米貢祭當天要帶到聚會所,一起來祭祀用。

媽媽很早把我們叫醒,給我們穿上傳統衣服,一起去聚會所。一位男士長輩站出來解釋為什麼要舉行祭儀。小米種子是很矮小的人贈送的,族人稱呼為Tapucarake

傳說,人們沒有任何食物可吃時,族裡的男士為了找食物,在叢林挖到Tapucarake的坑洞,並住了一段時間。當他離去時,小矮人贈送小米種子,告訴他,未來有收穫了,請邀請他們試吃新米。依照約定每年相聚,一起慶祝收穫的新米。不知何故,小矮人忽然不見,但我們仍依約準備食物,感恩贈送小米種子。

男士長輩說完。首領就出現,所有的男士配上砍刀,手握著茅槍,拿著弓箭,也有人拿著食物。一個家族、一個家族的進到聚會所。跟著長老口唸祭祀用語,跟著唱歌謠,大聲宣誓威震。男士們的動作完成,婦女們就站在聚會所周邊,共同拿起竹杯進行點酒儀式。

儀式完成,參加者在廣場上手拉著手,圍圈圈吟唱。卡那卡那富族的米貢祭真的很特殊。

 

文章資訊
文章年度
107
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
卡那卡那富語
族語標題
matipa Mikongu kaisisi
漢語標題
參加米貢祭
文章作者
孔岳中 Pani Kanapaniana
漢語摘要