105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【建和卑南語】 國中學生組 編號 2 號
adi aapur da puran

i ini na apuran na pakamelri na kakuyanan mu, marayas ta lra mena’u i Taiwan harem, adi lra kemawan aawac diya tu i aapur nanta mauwan, adiyu diya mu, na dare’ lra na sinareman lra uniyan da pacemer padawak kana dare’ di kana sinareman diya, lriya na caker mu, tinu’emu da sikiw.

harem lra mu, na puran lra na caker lra di na nasuk mu, mipadawak peniya da sinareman di ata madalram da aeman tu dinaway na nasuk. mulremes lra tu kapauwayanan data kakuwayanan, di melri nu nadanadaman da kakuwayanan. alra melri nu mawmau paka’ude’udem da walri, paka’a’ucus, pakacukacuk, pakakuwaareng da ’usi, di mikuwaareng ta da ayceng i udung kema.

nu sareman mu, mau na makawalun na maapur diya na cau muarep kana ayceng i udung kema. di nu uri temanalapaw data pinidadekan mu, pungaway ta temalapaw data inaakan, semalra pudawilr ta kanini na aapuran, puvuruk kanini na kuwarengan na ayceng i udung kema na ising.

’inava nu mikakuwayanan ta da marayas paka’iceras data udung i makasavak, munayun ta paka’iceras data udung di pakadalikedik data dadek.   

na i rakan tu marangeran pudawi kanini na misaharan mapur na cau mu, ulra tu kinuret kanta.

 

pukaisa-- ata kitutalud da apuran, amanan na puran ta kuwayaw.

 

pukaduwa-- kana ’ami’ami diya, palasan ta kina’uwa da ising.

 

pukatelu-- surimet ta kimingisir.

 

nu remareca’ u lra kana aapuran di anu lra kiseker da marangeran mapuar da puran mu, ulra a tutuluwa maruwa ta vunuras da ’asepayan.

 

pukaisa-- tarkinger kana senay di aya’u na dadawayan kipanadam tada cau.

 

pukatelu-- tar’au da danum di, asalru padurun kana topi ’emer’er.

inta na madalram diya pakakuwaceng data dadek na apuran mu, salrangana ta sema’ur pakadalram da cau kana adiya parapuran, munayuna data dalikedikan.

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【建和卑南語】 國中學生組 編號 2 號
拒嚼檳榔

嚼檳榔已經是近幾年來常見的不良嗜好,它不是從前族人所嚼的檳榔,以前土壤、植物都沒有汙染,石灰也是天然的貝殼所磨出來的結晶品,家屋周圍種檳榔,用來招待來訪的親朋好友。

如今不論是檳榔、檳榔葉或  石灰都是用有毒物及不明物所製造,它失去了原有的文化意義,也變成壞習慣,它危害牙齒的健康。現在嚼檳榔的人很多,路邊的檳榔攤比米店還多。水田和山上都有種檳榔。

多數口腔癌患者有吃檳榔的習慣。為了維護個人健康,拒嚼檳榔是遠離口腔癌的第一步。

保持口腔健康的方法有下列幾項:向檳榔說「不」;30歲以上,定期接受口腔黏膜檢查;三餐飯後30分鐘內要刷牙漱口。

當你正在戒檳榔又想嚼時,可以聽音樂、做運動來分散注意力。

拒嚼檳榔你我一起來,讓健康久久沒煩惱。

文章資訊
文章年度
105
文章編號
2
文章組別
國中
文章語別
建和卑南語
族語標題
adi aapur da puran
漢語標題
拒嚼檳榔
文章作者
洪渟嵐
漢語摘要