ini na aapuran na pakumelri na kakuwayanan mu, marayas ta mena’u za maapur za puran i Taiwan makaiyaiyan ziya harem, na payrang lra say na mingkok mu maapur. ’azi lra kamawan a awatr ziya tu inaapur kana Yēncumin. a aziyu ziya na sinalem mu, ’azi pinuwatremelan uniyan za padawak. na nasuk mu, vinatri’ kana sikiw.

harem lra na traker tu putremelay za padawak kana ’uled. nu maapur mu, tu punasukay kana nasuk na hareman. ulra na tu puwayay lra za zemiyar za nasuk, tu puwayay za kurta, ’azi ta malrazam za aeman tu zinawulan kana nasuk. mau na kemani zi muvalis mulremes lra tu pauwayan kananta kakuwayanan, zi amelri nu kanadaman lra ini na kakuwayanan.

halra na melri nu mawmau paka’uze’uzem paka’a’utrus zata walri,  pakakuwaaleng za ’usi, zi mikuwaalengan ta za gang i udung lra. nu saleman na mikuwalengan kana gang i udung mu, karuwa za makawalu na trau na maapur kema merengay na ising. semeneng nu maranger ta marayas daliledik, temaranapawa ta zata pinizazekan! ta ’atelranay pudawilraw ini na aapuran mu, karuwa ta temala’ za gang i udung.

1. ta piyalikuzaw ta lima ’azi ta kiyatuluz za aapuran, amanan na puran ta kuwayaw.

2. na makatelun ziya tu ’ami na trau mu, kemure ta za wari mukuwa kina’uwa kana ising zata udung.

3. taranapaw za kadalikedikan za udung, nu piya ta ziya mekan ’azi ta melalavat za parekazuwa tuki zi kingisil misaus ’ematimuremure ta za walri.

nu kemirarakaz ta meretra zi ’azi ta kiyaseker maranger ta mapur mu, karuwa ta pakalrang za teluwa na kararuwayan venulas paruveli zanu ’elale’elan paziyazi zata ’areseman i udung:

1. kingkinger ta za semasenay, merenarenaz ta, venangavang kanta niranger kana puran.

2. marayasa ta pasenkin za anger za kuwatreng na aapuran.

3. ’emau’au ta za zanum zi ’emele’el ta za tunak, pakasa ta meretra’ za aapuran, uniyana ta za aluzunan i anger.

4. pakelrazam ta za trau za mukasaya munayuna nanta dalikedikan,

’aziya ta mavangavang za kuwalengan kana gang.

嚼檳榔已經是近幾年來常見的不良嗜好，它不是從前族人所嚼的檳榔，以前土壤、植物都沒有汙染，石灰也是天然的貝殼所磨出來的結晶品，家屋周圍種檳榔，用來招待來訪的親朋好友。

如今不論是檳榔、檳榔葉或  石灰都是用有毒物及不明物所製造，它失去了原有的文化意義，也變成壞習慣，它危害牙齒的健康。現在嚼檳榔的人很多，路邊的檳榔攤比米店還多。水田和山上都有種檳榔。

多數口腔癌患者有吃檳榔的習慣。為了維護個人健康，拒嚼檳榔是遠離口腔癌的第一步。 

當你正在戒檳榔又想嚼時，可以聽音樂、做運動來分散注意力。

勤喝水、改嚼口香糖。時時提醒自己拒嚼檳榔的好處。拒嚼檳榔，除了維護身體健康，還有以下好處，口氣更芬芳、賺到健康、省下荷包、家庭更幸福。

拒嚼檳榔你我一起來，讓健康久久沒煩惱。