105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【都達賽德克語 (原稱:都達語)】 高中學生組 編號 2 號
Manu sundha ka Damay Doriq?

Rudan yami Sediq cbiyaw u, pngalun dha tmhangan kana ini pntna dha kluwan, sow ka Tanah Tunux, Plmukan mi Swatan pa, adaw dha kklaan pnhangan ima ka dhiya, manu ka hangan kaalang nii u uxay tnhangan rudan ta kana, bnhangan dha kari kaalang icil ka duma. Niqan kingal kaalang sundha nami “ Damay Doriq, ” mnru ka sundha Damay Doriq nii way tnhangaan nami sediq bhuway. Sow nii ka kari bnhangan mu rudan alang nami Toda. Tna nniq quri alang Truwan hini ka rudan ta ciida da enca. Niqan ka kingal diyax enca, miyah dhuq alang hini ka kingal sediq miyah tmsa kari Utux Baraw, encuung ini tsa sow kari daw, tsaun na tmuting parih ka sediq alang mi, stsa na smmalu puniq dha ka qbulic ka rsrinaw alang. Mwaya balay ka sediq ciida, spoda dha Waya kana oda dha, kiya ka uka balay dsnaw musa mbahang kari Utux Baraw, ou hari ka dqridil mi lqlaqi ka musa mbahang kari tnsaan na kari Utux Baraw, adaw smnuul bubu dha ka laqi, mniq ka dsnaw alang daw, wana ssalu puniq dha hhanguc qbulic ka kuxul dha balay slluhay.

Enca ka kari dha, adaw mdrumuc bay tmsa smmalu puniq ka sediq mptusa kari kiya, kiya ka kndalax ciida ka niqan ta puniq baang da enca, balay bay u puniq ptungan ka dnuuy ta haya enca. Puniq ptungan nii pa, asi ka lmngu taxa mi mutung ka taxa, sqama ka pedu mi clingan na qbulic puniq daw pspruq cmbu ka puniq da. Cbiyaw u uka ta putung, mutung ta qrari btunux, kiya ka mcbu ta camac ciida da, asi maku wada qduriq mbahang mutung qrari btunux ka camac da. ini sow ka puniq baang nii da, ini knttu mutung qrari btunux ka kiya da, kiya ka malu bay buwan ka camac da, kuxul balay dha dmui rudan ta. Ana bay rabang uri, ya bay ini dhuq kingal kngkawas ka nyahan na sediq mptusa kari kiya daw, knttu mdngu bay karac ka bsiyaq ini quyux, ini kuudus mi kddngu huqil kana ka pnhmaan dha, asi maku ini kmbaka ka uuqun sediq Truwan hiya da. Kiya ka mpprngaw ka rudan alang dha sediq mdudul alang, ana ini kmsruwa ka sediq mdudul alang u, wada dha qulung spoda Waya ta mi, wada dha umalak tunux ka sediq mptusa kari kiya da. Pusu na u, ririh sow way miyah smliq Waya ta ka tnsa na kari kiya enca, way msaang ka utux da mi kiya ka ini quyux ka karac. Ana alang qbsuran mi sediq ana ima ini ppangan kari kana enca, adaw ka paru balay dnyawan na quri alang ka sediq mptusa kari kiya, ana dhuq saya u psrnu balay rmngaw rudan alang ka kari nii.

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【都達賽德克語 (原稱:都達語)】 高中學生組 編號 2 號
什麼叫做「Damay Doriq」?

賽德克族的祖先對非本族的族群都會給予一個名稱,例如日本人Tanah Tunux、閩南人Plmukan及邵族Swatan。而Damay Doriq用來稱呼高加索人種。

那是已定居於Truwan地區的年代。有一天,來了一位宣教師,宣教之外,也教導族人鍛造鋤具、改造獵槍及製作彈藥的方法,我們才擁有扣板機式獵槍,原本是使用點火式獵槍(火繩槍)。火繩槍需要一人瞄準、一人點燃引信,點燃火藥後發射。過去以燧石點火,射獵時,獵物聽到燧石撞擊聲就逃跑了。扣板機式獵槍命中獵物的機率大大提高,深受先祖們喜愛。

宣教師來到Truwan地區不滿一年,遭逢大旱,農作物無法生長,族人陷入缺糧困境。經部落耆老與領導人討論,祖先們透過本族的Gaya,將那位宣教師獵首祭祖靈。理由是,他破壞本族Gaya,招致祖靈的憤怒。

那位宣教師皮膚白皙,擁有一對藍色眼睛。我族稱其為Damay Doriq,意指擁有藍眼睛。賽德克祖先為他族命名的方式很不一樣,若我們能認真聽部落耆老的話語,將會聽到很多的故事。

 

文章資訊
文章年度
105
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
都達賽德克語 (原稱:都達語)
族語標題
Manu sundha ka Damay Doriq?
漢語標題
什麼叫做「Damay Doriq」?
文章作者
伊萬納威
漢語摘要