106 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 國中學生組 編號 2 號
muyax na Tayal cyunga

tnmuyax ita tayal cyunga hiya ga, qutux yaya ini ga qutux nniqan mqqasux ru msqun maki, glax ru ini k’ubu ciyan kinnalay nha kki’an muyax, ktayux uyi, wahan inaw qsya ini ga behuy, ana ga baq calay bnheci ta uyi, musa tmuyax syax kraya mtblaq na gong ini ga llyumg, qutux uyi ga, baqun mwah mebul qsya.

qqaya na kkalay muyax ga, s’agan nha qqhuniq ki rruma, ini ptnaq qabax kinkalay nha, pisang nqa qalang Pinsbkan ga, maki iyik roq qa muyax nha, tnapaq btunux qa slamux nha, yulaq qhuniq qali qa qqalang nha qnryang, ini kngungu behuy. pisang nqa kahul qalang bnheci na Mklapay hiya ga, pcqrux qa kinkalay nha muyax, mwah cqa te binah blihun nya, knalay nha qqhuniq. qalang na Truku ru Byoric Tay’an ki ggluw llyung na Tranan hiya ga, skbalay nha rruma, glabang gatu rruma cyan nha pmiyon, mblaq mtama qa muyax nha.

kki’an na ita tayal qalang Giran qaniy ga, mwayax cqa ki’an qsya ru syax na llyung, ktalan uyi qa cinmuyax, caxa ini ga mrusa qa ’byan nya, qbsuyan maki wagiq, sswahi m’abi cqa te ’lax ki te ’zil ru ini ga te hugan, maki uyi tsaliq qmayah m’abi kya. mkssobih qa qutux saying muyax ga, mutu muya phpah qlangan nha qnryang, qutux qutux muyax kmihuy ru sqalang nha paris mwah miyup, nanu mica pyanga maki sqa iyik roq muyax na tayal cyunga.

ini ptnaq qabax kinnalay nha muyax, iyik qsahuy na muyax ga hpuyan, tyugan btunux qa hka, hpuyan ru tmahuk tbihi, skbalay paga babaw pnhwan, s’utu minteluq  qhuniq  mna  kinniyay  pnhun,  qutux  uyi  ga,  kkiyap  llamu na pinbahuw. qsahuy na muyax maki qa phkngyun nya ro ’byan ’pa maki cqa te hokuy, qhuniq, ini ga bnka rruma smagan nha kbalay, “ ’pa ” son nha smi lalu qaniy, ’byan na llaqi kneril krakis ini ga sna nha llpyung kahul thiyaq mwah mpiyil m’abi muyax, qutux loyi na hkuy ga, skbalay nha khu, smku cqa nniqun ru qqaya ini ga baliq.

thiyaq pinhkngyan tbwanan qa bnheci na tayal lga, n­gyut ini tnaq qqaya kkbalay nya la, ana muyax uyi lga, wayan m’iyux la, skbalay nha muyax la, ini swan qa cinnalam ga, musa mqutih qa pintywan nha uyi.

106 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 國中學生組 編號 2 號
泰雅人的傳統建築

古時建造房屋各有不同。南投為「半穴式」屋頂用石板片,屋外加檜木;五峰鄉為「半桶形」為木造屋;而秀林鄉、泰安鄉及烏來鄉,房舍為竹造屋。宜蘭泰雅族大多選擇源泉及河川邊,依人數多寡,分單、複房,族長居高處,其他列左右或下方。亦有因耕作之故,為「半穴式」的房舍。

屋內的最深處為廚房,爐灶是兩組用石頭設置,一組為煮飯,一組煮菜,爐火上方的木架擺放柴火;木架另一個用途為放置餐具及乾燥穀類及其他物品。屋內除走道外,床設於屋內四隅,以木材為外框,蘆荻、細竹或竹片編床面;未婚子女之床,有時亦供來客留宿之用,設於門之左隅為多。另外擇一牆角為倉庫儲存食物及置放工具、刀槍等。

泰雅族人經遷徙後,材料來源越來越多,房屋的構造也順勢進化。

良好的居住地須經占卜為吉地才能建造定居。

文章資訊
文章年度
106
文章編號
2
文章組別
國中
文章語別
四季泰雅語
族語標題
muyax na Tayal cyunga
漢語標題
泰雅人的傳統建築
文章作者
江明清
漢語摘要