105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【丹群布農語】 高中學生組 編號 2 號
Lus’an Buan Paqunan

Maaq dau ka Lus’an Buan Paqunan a, uka dau ka sinidailaz tu islulus’an,  maaq a tastulumaqa na kilim i dalaq na’unqumaun ihaan tastu qamisan ti. Tis’uni tu nitu maqansiap tu nalakuaq ukiliman, nalakuaq laknuun a kinilim qumaa? Paqpun uka dau ka sinidailaz tu islulus’an mqtu kanadaan ihaan Lus’an Buan Paqunan ti.

Maaq dau ka muqanian a, sintupa tu na kitngain a tastulumaq kikilim i napaqunun tu dalaq. Maaq i muqanian a, saduu a muqanian tu bunun i ivut a, nii dau ka dalaqa maqtu paqunun; maaq i saduu ki luqi unavilian kusbai a, nii amin maqtu kuzkuzaun. Aupa masamu. Ukain a makanaang a, tudipin a dalaqa maqtu un’itaun mukaquma. Pali’uni ki Lus’an Buan Paqunan tu dailaz a, maaq i muqanian a, sanasia bahi ta mapatnu ki kaqumaan tu dalaq ta, a madas i tastulumaq mukaqauma. Naupa ki atibahiun istaa ka dalaqa. Masamu qalmang mapatnu tu i’isaq a sin’aitibahian, asa tu sia tanqapu lulus’an ta matibahi a, tudiipin minsia; maaq is uka a mininsia tu sin’atubahi a, nii dau tastulumaq maqtu mukaquma. Tupain a tanqapu lulus’an tu minsia’in isuu sinatubahi a, tinsuu mudaan muqanian, biaq is saduu ki ivut siin luqi unknavilian kusbai.

Maaq dau ka muqanian sintupa tu masqaal i naminquma tu dalaqa. Makusia lukis-kava makava ismuut siin lukis, a buqulun a sinkava tu ismuut siin lukisa masqaal. Masamu makusia tangaa siin kaul munquma. Tunganin muqanian a, tudiipin a tastulumaq bunun maqaquun i dalaq ta. Tunganin maqun a, tudiipin minquma.

Maaq dau ka sinkusia muqanian tu lukis kavaa a, anpukun amin madainpus, nitu qalmangun matakunav, maaq i taunasanin Lus’an Buan Mabizau’an a, uskunun a lukis kavaa masiduqlas lus’an. Mailantangus bunun maaq i munquma maqaquun a, maaq dau ki malunsapuz a, masamu malabulsuk a pinisdua sapuz a, maaq i mapatus i patus a, masamu amin musqu a sinpatus sapuza a. Aupa na mitkazhav dau ka sinsusuaz ihaan quma ta, na nii aingaka tail’ia, na pavain’an a tastulumaq kakaunun.

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【丹群布農語】 高中學生組 編號 2 號
論開墾祭

開墾月是指尋找要開墾的農地的時間點。由於不知道何時才能夠找到,因此在開墾月沒有固定祭典時間。

農地踏勘意思是積極尋找墾拓的農地。踏勘期間若遇見了蛇,或者看見鳥由右方向左方飛動時,那塊農地就不能踏勘。

農地踏勘的行動須符合有夢兆者發起踏勘者的夢境。他指名那塊地要占卜,就不可以亂指著另一塊地。若一家人的夢兆不好,便不能墾拓。若夢兆很好,就帶著夥伴到農地。避免遇見蛇和鳥。

踏勘是用木製Y型農具象徵性地砍伐、整地、捆拾草木,不能使用鋤頭和鐮刀。完成象徵性工作之後,才可以砍伐那塊農地的樹木。

使用過的木製Y型農具,不可以隨意丟棄。需收集起來,等到農地潔淨祭時,一起拿出來祭拜。

在開墾時,生火不可以為干之木材,才火也不可以中途熄滅;否則,農作會因此於凍壞,生長不起來,將來一家人會有缺糧的危機。

文章資訊
文章年度
105
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
丹群布農語
族語標題
Lus’an Buan Paqunan
漢語標題
論開墾祭
文章作者
余榮德
漢語摘要