111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【恆春阿美語】 國中學生組 編號 2 號
O kapaysinan a demak no ’Amis

Adihayay ko kapasinan a demak no ’Amis iti:ya ho. Sowal sa ko malitengay, ano mamalingad ko i loma’ay anca maminokay to ko palafangay i, cowa kanga’ay ira ko ma’esingay o tatiihay a pinangan konini. Latek o tatahalifak anca tahakefa to tatiihay i lalan, aro’ sa ho aka ka pacieci a malingad sa ko tawcikel no malitengay.

Ano sataliyoliyok sa a mitata’elif koya mi’edaway a ’ayam i ka’ayaw no miso a ma’efel i, pasayra i semosemotan a micomod awa to mahadak, o pipaini nira a pakafana’ to maliyangay ho a laloma’an no mita, o tatatiih ko rakat nangra, mapatay alatek, saka cuwa ko nganga’ay a malingad.

Ano mami’adop to, mamifoting to i, ma’araw ho koya mafana’ay a mi’edaw a ’ayam tomireng i ka’ayaw no miso i, o mamalemed ko rakat no miso anini a nimaamaan sa.

Roma sato, cowa ka nga’ay a milinah to nisacapoxan no tao patayra i niyah a omah. O tadacipaysinay ko hatiniay a demak. Ano ira ko cipadesay a laloma’an no niyaro’ i, cowa ka nga’ay pacieci saan a matayal, hawad han ho ko tatayalen no omah, tayra toya cipadesay a loma’ to cecay a romi’ad padiheko paholul to cipadesay a laloma’an.

Ano maliyang to hatiniay a pinangan i, mafadi’ maemin ko nisacapoxan no miso.

O ekong i kaikor no loma’ ano lalekal sa a miaekong i, todong to pakafana’ay to iraay to ko mahawawaay a fafahiyan. O citiyaday a fafahiyan i, cowa ka nga’ay a tomireng i ta’enengan no loma’, ya saan ma’at’at ko hofoc.

Roma sato, i’ayaw no pisaloma’ i, tayra ho toya pipatirengan to loma’ a sera a milafin, itiya ano pakalemed a mati’ih ko nanom i, o mamanaop no cedas koya pipatirengan to loma’ a sera, ano mati’ih ko namal i, o mamairoh ko nipatirengtan a loma’.

Ano pakaniti’ih to minokayay to a tamdaw i, caremcem sato ko faloco’ a misaromi’ami’ad toya matiihay a demak, ano saan i, fetilen to epah, pa’icepen, patafaken, teli han i tadimocokan no hangalo. Sowal han, “ O roma to ko miso a kaitiraan, aka kato katayni micana’is takowana, painien kako to sakalemed to romi’ami’ad, o nanay to nisafalocu’an no maku konini ”.

111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【恆春阿美語】 國中學生組 編號 2 號
阿美族生活禁忌

以前阿美族人有很多事被人視為禁忌。老人說,如果家人要出門或客人要離開時,有人打噴嚏是不好的徵兆,須暫緩一切動作。

若占卜鳥飛過你面前,穿入草叢裡再也沒有出現,這是提醒我們不能外出。打獵、捕魚如看到占卜鳥站在你面前,表示會豐收。

絕對不能移別人種的秧苗到自己的田裡,這是最大的禁忌。若部落有人去世,停下田裡的工作,到喪家陪伴一天,不然所種秧苗會全部枯萎。

貓頭鷹在屋後有kuu的叫聲,表示家裡將有孕婦。懷孕的女人不能站門檻,不然孩子生不出來。蓋房子之前,屋主要先露宿建地,如果夢到水,房子會有水災;如果夢到火,房子會有火災。

如果夢見死去的親人,夢令你不安,可以做簡單的儀式,準備一瓶酒、檳榔及葉子、煙一根,放在走廊角落,表示「這是我的心意,你已是另一個空間的人,希望別再來找我,保佑我一切平安」。

文章資訊
文章年度
111
文章編號
2
文章組別
國中
文章語別
恆春阿美語
族語標題
O kapaysinan a demak no ’Amis
漢語標題
阿美族生活禁忌
文章作者
楊美妹
漢語摘要