lo maka’italekenganai, pi’amadhalaenanai ’olrovo’o, lo makatongosonganai, ila dholronai moa kone lo totalekeni palrapalranai. mani poa ’olrovo’o oha’a, mani kanemao dhona dha’ananae mohilehe’e, “amo kaasomikacenai mokataadhi’inganai ’aliki ’ina, amo ’oomakiname talekenai amo patolalinai kone” miya.

patoloho olo kikanenadha dha’anedha vao’ae taleke ’a, odholrokadha ka todhoma moa kone o’i ta’alikiyaeni ’itoalake, onai lo poani tongoso to’onainga moa kone kipolriingaonga, maalranaingamita miya.

olo poelrengadha malra taleke pocainga, mani poa pota’eke’ekelae, la lo topatilaidha nao alranga kone miyadha dhona pota’eke’ekelaedha taleke, omalra dhona vecenge mohilehe’e, ceela, amo alranai kone ’ina ’ekelenai lamo kapapatolalinai kone pa’omakiname miya. o’i api’aedha dhona malra mohilehe’enga oha’a idhopele dha’ananae kone, ka pakanekanekadha ka dhona, ila mani patolalinga malra kone dhona, pakanenga ocao, aanai opi’ana lo ’italekedha ’aamadhalae.

olo makatongosongadha, otatoadhao lo ’italekedha palrapalramao, opoa coloko tovaa, ’adhaananga omoanai lropilropici ’olrovo’o, mani poa coloko, mani alraalraalriname, kapahanaanaenai moa ’asahovo kone coloko alopae, ’ongolonai o’i tovaalidha vavaa. ona ’aamadhalae opi’a ’ina’i, lo maka’italekengadha mapacainga alradha vecenge opahai, icongaanaenga dhona lo lropengengadha tongoso, konekanenga dholro ocaae, ota’italetaleke todhao, opoa tovaa to’ahaki toeelrainga taopange, “pataataahe” omiidhe dhona tapi’a dhona, mani oa pato’o poeelre sakavalraeni mani lropici ’ongolo dhona tovaalidha, “mocailingamita” mahavehavehe ’ina ’italekeni liina laama miya.

當我們採收完後，首先搗米，吃新米後，就能去親戚的宴客中食用。搗米煮食後，家人就食用並舉行儀式說：「我們從現在都會健康順利」、「咱們的食物會溢滿可以從那裡取來吃」。

做此目的在於當家人還沒吃舊米時，不能任意去吃祖家的米，吃完新米後才可以吃。食物曬乾後就全部存進儲藏室裡，當開始取用儲藏室的食物時，會拿小米舉行儀式，「看！我們要拿儲存的食物來吃，您要讓我們保持溢滿地狀態」。拿來舉行儀式的食物只有家人能吃，不可請別人吃，完成儀式後才可食用，也可以請別人吃，那是以前宴客的方式。

吃完新米後，親戚當中收成較多者，會做年糕釀酒，我們也會過去搗米，做年糕，一起吃年糕獵肉，飲用他們釀的酒。以前就是這樣，凡事採收已曬乾的小米及稻米都會這麼做，完成吃新米後，所有人都可以恢復正常飲食，那些豐收者，會用最大的桶子釀酒，稱為大請客，然後告訴所有居民，聚在一起飲酒，說：「咱們跨年了，男女長輩們都很高興這樣豐收的成果」。