110 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【汶水泰雅語】 高中學生組 編號 3 號
gaga’ na tuminun na Itaal

Itaal cu cunga’ ga tuminun nanaq cu siyatu’, hahilaw ka pala’, ru wawwaw ka kagisi, tawkan, rarakap cu qaqasinug i gawng. bali’ nanaq ku kakanayril ku tuminun, tuminun uwiy ku mamaliku, aqih gi ini’ packa ku tininun naha. nanabakis cu cunga’ mamaspat quga maqisu kal ku ulaqi na kanayril laga mana’aring kiya makibaq tuminun. makibaq cku tikay ka tinun han, tataykay ku qaraqarax ka sitinun, tiku tininun ga girihiy ru alan cu hahabuk na siyatu’. mutu muwani makibaq cu sapat quga yamagal cu kal la ru baq cubalay tuminun la. atuna ba cubalay tuminun laga, tuminun cu siyatu’ ka pasituun la. kiya a mukurakis ka qutux cu imuwag ga wahan tumayi’ na cuquliq. sumiwal ku minqaynut nku mukurakis laga, sukuun naha imuwag i tuminun ku mukurakis.

tuminun cu siyatu’ ka rarasun niya i musa’ cu cuquliq. tuminun cu siyatu na tinwayan, tatuhawak, yayibun, sawrux, sasapat ru sumaqis cu tawyah. tuminun cu siyatu’ na mamalik ru ululaqi’ uwiy. bali siyatu’ nanaq ku tinunun, tuminun cu pala’ ka hahilaw. kiya ku tamamalhul ka pala’ ru hulut ka pala’. mausa’ cu mamaliku ku mukurakis ga manamanama’ tuminun cu payux cu tininun.

cu cunga’ ga mumuwa’ kahabag cu kgi’ ku nanabakis gi tatinun naha. nabakis ku kgi’ laga sa’ingun la ru kamagisan na qagsap. naqarun kamagisan laga magananuka’ ru pugian na wagi’, marngu’ laga kunukaun ru saliun ku bakuwiy niya, payux laga patisaun la. payux ku pintisa’ laga palawsun la ru mahnuk laga paramulaun la.magawayay laga cakaun ku way gi hangaun cu aimag ka magaturakis, matasiq, matanah, magauw, magyuhibung, makakan ru mauba. naqarun humangu’ laga paramurun la.kiya kahabag ku way laga qalasayun ru tinunun cu siyatu ru pala’ la.

bali nanaq kakanayril ku baq tuminun, kiya nanaq ku tuminun na mamaliku. mana’aring makibaq ga mamaspat quga maqisu’ cu kal, pasibaqan naku yaba naha. mana’aring ga musa magal cu quwani’ i ragragiyax ru bugubugun cu a’ikhi kii yamagal siyu’ kina qanarux. pugian han ru marngu’ laga tagaqan cu lihpik ru sitinun cu kagisi’ ru tawkan.

tiku mamaliku ga tuminun na quwani’ cu kagisi’, tawkan, baluku’, ginu’, babaha. tuminun na buwiqa’ cu baluk’, yaq’bun, taka’, kawbu’ ru sagu’. talahuwalun cubalay na Itaal ku gaga na tuminun.

110 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【汶水泰雅語】 高中學生組 編號 3 號
泰雅族編織的習俗

以前泰雅族人會編織衣物、棉被,還有一些器具如背籃和抓河中動物的工具。男女都會編織。

女孩在八、九歲時開始編織,使用較小的器具編織,織出來的布較細窄,拿來做束帶。練習四到五年就學會織布,這時會開始織衣裳。家中若有適婚年齡的女子,就會有人來提親。女方父母答應後,女子便留在家中織布。

女孩出嫁時會提前織出要帶走的衣物和被毯,整套從襪子、裙子、上衣、肚兜到頭飾;被毯樣式則有挑花和沒有挑花。

以前每家人都會種苧麻,苧麻成熟後砍下剝皮,揉搓成纖維,軟化後捲成一球。變成織線後,要把一捆線對半放入染劑染色。染完色後捲成一球一球,等到準備好線材就可以編織。

男人也有編織用具,從八、九歲開始和父親學習編織。男人們去山上拿黃藤,將黃藤鋸約五呎長後曬乾削薄,可以編織背籃。男人擅長編織各式各樣的器具,泰雅族人十分重視編織的文化。

文章資訊
文章年度
110
文章編號
3
文章組別
高中
文章語別
汶水泰雅語
族語標題
gaga’ na tuminun na Itaal
漢語標題
泰雅族編織的習俗
文章作者
劉麗玲
漢語摘要