108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【汶水泰雅語】 國中學生組 編號 2 號
tumaimuwag

mausa kabalay inu’ cu imuwag ga paksapiyalun na nanabakis ru balaiq ku sapiyan ga mausa balaiq tumaimuwag i kiya. baq kabalay nanaq cu imuwag na buwiqa’ ku mamaliku na Itaal cu cunga’.

tiku imuwag ga rinamuwag na buwiqa’ ru qariyangan na buwiqa’ uwiy. palalukingan han ru ba’angan cu kahuniq ku raramuwag, ramuwagan na buwiqa’. taqarun qumariyang laga qaysun ku ik na imuwag, habag ku qutux cu imuwag ga sapat ku paga’, ini kahabag ga usaing quga tugal ku paga’. qaysun uwiy cu tangha’, lupung, ukas a papimaan gi ini payma’ i imuwag ku nanabakis. minuwah matawwaw ga manaws mayma’ cu kukuy ru turaqis i gawng. cukuan cu tuhung ru balihung ku imuwag uwiy, qutux ku paga’ ga qutux ku tuhung. cukuan cu usaing cu balihung ku imuwag, kiya ku qutux ka balihung ga tigi sug na imuwag. wahti’ ku latanux na imuwag gi cacakuan cu kakahuniq ka papanahuun.

paga’ na Itaal ga kinbalay na buwiqa’, bugubugun ku buwiqa’ ru qaysun na quwani’, mara’ru cubalay ku paga’, mutu rarusa quga tatu’ ku maqilaap i kiya. tatuhunaka i imuwag ga kinbalay na kahuniq. gihak i mahulaqiy ga manahu’ i lupung ru tagabahan ku ik na paga’, ini pawngi’ ku hapuniq, maki i bih na

lupung ku paga’ na nanabakis gi muwani ga yanliq.

kabalay cu imuwag ga maparag ku qutux cu qalang. mamaliku ga musa humrahir cu buwiqa’ i babuwiqa’, capngun ku kinqanarux na buwiqa’ ru harahirun cu maqutuqutux, lapgun cu piya babutu’ i mausa caka’. caka’ laga bakaun ru bugubugan ru siutu’ i rawq, naqarun kahabag laga sipanga’ ru rasun cku kakabalayan cu imuwag.

tiku nanabakis ga tumatak cku buwinah na kakabalayan cu imuwag gi ingacu’ i kabalay cu imuwag atuna ini kacka’ ku buwiqa’ ga musa magal lawwiy i babuwiqa’. imuwag na buwiqa’ ga sapat quga yamagal cu kal laga kiya ku mabling la ru taqaquan lawwiy na buwiqa’.

naqarun kabalay ku imuwag laga maras cu hi’ na qsinhug ru quwaw i musa sumiyus tikay siyaw na imuwag, musa rumanga’ cu utux maha’, “ nanabakis ka maki babaw na kal, uniyan cami maki cku giqas ka imuwag hani la ru kalahangi cami ”.

108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【汶水泰雅語】 國中學生組 編號 2 號
蓋房子

泰雅族人依夢境選地蓋房子,做好夢就可以在所選的地方蓋房子,以會用竹子蓋房子。

房子的屋頂和牆也是竹子做的。首先把柱子立起來,再做屋頂和牆壁,做好後將室內隔間,成員多就隔成四間,人口少就隔一兩間。屋內也會隔出廚房和客廳,屋內沒有浴室,因為以前人不在家裡洗澡,會在河邊洗腳和洗臉。每間房都有一扇窗戶,房子有前後兩門。室外庭院很大,要放置燒火的木材。

床以竹子用黃藤綁緊,可睡二到三人。冬天會將火炭置放床下,不讓火熄滅,長者的床會靠近灶邊。

部落會互相幫忙蓋房子,男人會到竹園鋸竹子,量好所需長度,剖開後去除竹節堆成一堆,數量夠了就揹回去。

蓋房子前會在預定地旁建工寮,因為蓋房子耗時長,若材料不夠還要再回竹園取材。竹屋可用四到五年,出現縫隙需要修補。

房子蓋好後,長輩會帶肉和酒到屋外祭拜祖先,告知祖先:「我們住在新房子,希望你能護佑我們」。

文章資訊
文章年度
108
文章編號
2
文章組別
國中
文章語別
汶水泰雅語
族語標題
tumaimuwag
漢語標題
蓋房子
文章作者
劉麗玲
漢語摘要