108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【南勢阿美語】 高中學生組 編號 5 號
U selal nu Pangcah

U niyaru’ nu pangcah, masabalud hen caay karariwasak, na makayni haw, ira ku selal nu niyaru’, ira aca ku tumuk nu niyaru’, kapah ku niket nu niyaru’, i amisay a pangcah, caay kalecad atu i timulay a niyaru’, a nikasaselal maedem ku pituway a mihcaan, micakat tu waluway a mihcaan, caay kanca pasaselal tu baluhay a selalan, haen sa kuni kasaliyut.

U selal nu pangcah siwa ku nika tatungtungruh, caay paculi ku saba a selal tu kakaay a selal, u sabaay a selal mitengil tu suwal nu kaka a selal.  U maan ku dademakan nu selal: 1.u tataakay a demak misebeng tu liyut nu niyaru’. 2.malekal anu ira ku makayluhay nu niyaru’, nabaliw saan mipadang a misaluma’ tu maluluhay ku luma’. 3.malekal anu ira ku maelulay a mikilim tu masidayay a tamdaw. U selal nu niyaru’ siwa ku selal, iar amin ku nipangangan, una ngangan ira amin ku nipa tinaku, namakayni i saka’urip nu mita, ira silsil nu selal haw: 1. Raraw-- naparipa kita tina seraan, matiya rarawraw sa ku remiad, ira tu ku nipilunguc tu pa’uripay, masakilemel a mipalalan tu saka’urip kina selal, manay u raraw han ku nipangangan. 2. Alamay-- a matiya haw u calamay nu kakarayan sa bangcal saan a melawan, ita u tamdaw haenen tu a misabangcal tu ‘urip sananay kinaselal. 3. Aladiwas-- yu miselal ku babainayan caay kanca patudungan tu diwas sa kalemed nu tiring, a misadimel kita tu ’urip sananay.

4. Alabangas-- u bangas a kilangan, tataak ku langaw kapahay a kilang tu sapisaluma’ kasatamdaw haw nu niyaru’ sananay a patinaku. 5. Matabuk-- aka kapadaki haw ku wayway, malisapenaw nu ta’u a ira ku Sapaculi a midiput tu niyaru’. 6. Maurad-- u saka’urip nu lusalusayan ku ’urad nika a sadengay han ku cidal atu ’urad, manay i ta’u tamdaw a mabana’ a miditek tu dengayay a ditek. 7. Maulac-- u hawan a paulacen kiya matalem, i ta’u tamdaw a mahaen u ulacs i kines ku tiretirengan kiya caluwa ku demak. 8. Mauway-- u eway adihay ku sapidemak sapitengteng tu karireng, sapisaluma’, sapiluec, sapisapulul, kaenen ku dungec, a mahaen kita u uway, a mala tamdaw nu niyaru’. 9. Alemet-- alemet i lakelakelalan ku langaw, caay katalaw tu kedal nu remiad, anu i cuwacuwa ma’uriptu, a mahaen kita a kilemel ku nika’urip.

Miselal kita u wawa nu pangcah a mahaen haw ku nipisakilemel u nipatinaku tu ngangan nu kakaselal.

108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【南勢阿美語】 高中學生組 編號 5 號
阿美族的年齡階級

阿美的社會結構,為什麼不會被解體,因為他們有頭目制度,有完整的年齡階級組織。阿美族的年齡階及結構,上層的年齡階級,管理指導下層階級;下層階級,絕對服從上層階級的管哩,並完成上層階級交付的工作任務。

環環相扣,有九層的年齡階級,各有象徵性的名稱:

1、raraw (拉拉歐)信物為夢幻。

2、alamay(阿拉麥)信物為雲彩。

3、aladiwas (阿拉底哇斯)信物為祭壼。

4、alabangas (阿拉巴卡斯)信物為苦連樹。

5、matabuk (馬答博格)信物為同仇敵愾。

6、mauway (馬屋拉德)信物為春雨。

7、maulac (馬屋拉滋)信物為煉鋼。

8、mauway (馬屋外)信物為黃藤。

9alemat (阿路木德)信物為壯元紅。

文章資訊
文章年度
108
文章編號
5
文章組別
高中
文章語別
南勢阿美語
族語標題
U selal nu Pangcah
漢語標題
阿美族的年齡階級
文章作者
張文良
漢語摘要