111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 高中學生組 編號 2 號
qwas na lmuhux ni bnheci qa Tayal

skayal ta ywaw na qwas na bnheci Tayal qani, piyang kinblaq nya ga qwas na lmuhux ro qwas na msgamil qani, lanay cimu pquyu ywaw na sqwas qwas na lmuhux qa Watan Tangan bokusi qani.

qutux seng qesux kbhul qesux pgal tiyu kawas pitu byaling pitu ryax ga, tun cu nya Watan Tangan bokusi qani maha laniy ci pkrax skbalay matas miru hkuy nya qutux qwas na lmuhux qani, ana ga qwas na kinbahan hkuy nya qani, nyan m’culah llyung Msbtunux sa qalang na Rahaw. qcahuy qwas qani ga qwas na lmuhux, blequn matas miru ro cmi biru ke na Tayal.

sinngusan qa qwas na lmuhux qani ga nyan maha kya ke nya b’nux sa subayal puqing kinnahulan, kinnahula na Tayal gbilan ta qabax. uutas Lkmbuta, Lkmayan Lkmyabuh, p’ray mumu snnan, mumu sinrhgan. laxiy pqiway qlcing, phuyax mqyanux, “ pisan ali bzinuq, wpisan ali qoyun. pwagiy na pingayang na tunux bubu yaya, laxiy hmut mqyanux ita qabax kinnubahan. kya keran na papak thuyay mqayat, tluqiy mlahang ita qabax kinnubahan. huway na yaba ta p’aray gaga krhu bleqaw ta mlahang ita qa qabax kinnubahan. ” qyihul hayi qa snyan nahake qa qwas na lmhux qani.

cinbyan mnglung qa qwas na lmuhux qani ga huyay pinktayux cqa rayniq pinqwasan qani ro p’aray kinkahan nya. blequn ta mbhkux lmnglung ywaw nya ga, maki calay pinktayux ywaw nya, lanay cimu pquyu kmayal cikah haw! te qutux nya ga, qwas qani ga nyan htgan mqwas sa anan ni’nu na qalng Tayal cqa na qutux qutux llyung qani, ke cnyan qcahuy qwas qani ga pisan kenah knyihul na ke, spglux nya hkuy na qwas qani ro mqwas, qani ga pyanga kinblaq na qwas, qani ga pyanga kinbleqan na ke uyi. te sayin lga, qwas qani ga nyan si pinqwasan nqa qalang na Rahaw sa m’culah llyung Msbtunux, ke qa knayal naha hiya ga ke na squliq qa hngiyang naha.

te tyugal laga qwas na lmuhux qani ini hmciy mqwas, nanak tyaba kawas ro s’yaba kinbaqan qa mlikuy bnheci ga huyay sqwas, qani ga pintyawan nya. kruma qalang Tayal uka mrhuw, knerin tyaba kawas ro baq mqyanux ga ana sqwas, qani ga minnak na gaga. te payat, kylun cu nya ppqwas qani, qwas na lmuhux qani ga pinkbaqan nya kya qutux seng qesux kbhul pusan kawas garing laqi cipak kingan kmayal qa Watan Tangan bokusi, qwas qani ski mwani laga kya sayin kbhul kawas inbuyan myan mqwas sa qalang mya la, nyan si pqwasun, ini mya lxaniy mqwas. qwas na lmuhux qani ga puqing btiyux na Tayal calay.

111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 高中學生組 編號 2 號
泰雅族的傳統古調吟誦

泰雅族的傳統古調吟誦,最精華的是口述族譜與史詩古調。

泰雅祖先的訓誡,「發祥地有個平台是泰雅人的祖居地,為繁衍族群,三兄弟往北方遷移,Lkmbuta到北部,Lkmyabuh到宜蘭,Lkmayan到中部。出發前互相承諾,不彼此隔離,要像箭竹出筍般茂盛繁衍,泰雅子民四代以後才能通婚,破壞gaga,祖靈將懲罰我們,要堅守我們的心與生活規律,若有合適的對象,請長者拄拐杖去提親,感謝祖先留給我們的古訓,我們要活出泰雅人的樣式,傳承生命在土地上。」 

泰雅古調可勾勒出語言在當代的活力與傳承,呈現出高層次的泰雅語言和音樂文化。流傳於復興鄉前山大嵙崁流域。吟誦者通常是部落中德高望重之男性長者,有權力義務的特殊職責。部份女性長者也能擔起職責。此泰雅古調至今歷時約200年以上。族語與古調代代相傳,是泰雅族的資產。

文章資訊
文章年度
111
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
四季泰雅語
族語標題
qwas na lmuhux ni bnheci qa Tayal
漢語標題
泰雅族的傳統古調吟誦
文章作者
江明清
漢語摘要