108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【太魯閣語】 高中學生組 編號 3 號
Patas Dowriq Emptsamat

Patas dowriq emptsamat Truku o tama ka pusu, kndsan sapah Truku o smparu bi Tama, kana euda ana manu o tama ka pusu bi dmudul. kska seejiq tnpusu o Truku ka pusu bi tmsamat, kndsan Truku sbiyaw o tmsamat ka pusu bi kndsan sapah, ana manu ka knkla kndsan sbiyaw aji uri o euda kneudus, kska kndsan sbiyaw niqan gaya ni psaniq ka qlhangun dha balay, ida paah gaya tmsamt ka saw nii uri, quri saw endaan sbiyaw ka risaw Truku mstrung wauwa o asi ka mnsa mdkrang mangal tunux pais ni mkla bi musa tmsamat ni mangal bi samat uri, wana balay mnangal tunux pais ka mtduwa ptasan dqras, duri o mnegaya balay ni mnegseesu lnglungan, tpusu bi lala qngqaya na ni embiyax bi qbubur na saw nii o pusu balay ka saw nii ha! Snaw o tmsamat. kuyuh o tminun kika hana mksa hakaw utux, yaasa saw nii o mquri alang kndsan ruwan sapah ni aji hhuya kneudus, embbais 1 balay patas o ini tuku kiya, manu saw kiya do asi ka prana malan I duri patas lukus kika mrana qmbliqan, saw nii patas ga kska tnunan qabang aji uri o lukus, kiya o kmlawa alang ni sapah. Rinah mgdhug ini hyhuya ka alang bsiyaq balay mniq hiya ka pusu rudan Truku, spruun dha balay ka pnegluban gaya pusu rudan, manu saw kiya do kana ana manu euda kndsan o asi pprngaw dha utux rudan. Ini ptbiyax qmpah qmpahan  siida tqnay musa tmsamat bbuyu 1 iyax sngayan aji uri o 2 iyax sngayan kana ka dsnaw alang, mmowsa bi brah na keeman siida muda smmalu kksa, rsuhan dha qngqaya tmsamat ka dara rudux, kiya o pucing, smbrangan, bhniq ni gasil, meysa hhtngay napan dha miyah sapah.

Mowsa bi keeman siida asi ka qmita spi, mkleelug o qmita qbhni sisil ni qmita rngji rangaw, mtduwa aji uri o ini tduwa musa tmsamat, miyah paah tmsamat dhuq sapah ka emptsamat do pssgun dha kana alang kanan ka napa dha samat.

Mmowsa mdkrang ka dsnaw siida, ini psrwai pcinun ka kuyuh, tmikan masu psramal buwax ddsun, hmlama ni psbgrahan ka tahut rqda. Musa mssli empprngaw bbuyu ka dsnaw mmowsa na ni mduuy qsiya o srbug dha qsiya ka rnabaw ni daan na murus babaw tunux txtaxa hiyi smapuh aji dha eangal ramus. Babaw na nii, hmgluq pucing tgakat thmuku tluung ka kana ni tgluus embahang sndhug kari mdudul, kiya do kana o ciyu tluling baga dha ka pspuun dha rmbug qsiya gaga brah mduuy qsiya ni smdhug kari.

108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【太魯閣語】 高中學生組 編號 3 號
獵士之眼

太魯閣族是採行「父系世系」、「重視核心家庭」的族群,也是最熱中狩獵活動的族群之一,無論是在傳統文化或生活習慣,常與傳統的狩獵文化相關,許多戒律和禁忌,多從狩獵習俗中衍生。

過去,男性的婚姻條件是獵首及具有高超的狩獵技巧,才有資格紋面,其次是守規矩與心地好,有財產及身體強壯則是更次要的條件。

因涉及部落、家族生計與安全,一對菱形紋不夠,再增加成兩雙加添祝福,將備受祝福的菱形圖紋加倍織在衣物上,保家為部落。

祖先非常重視與祖靈的習俗關係。狩獵前一晚上會舉行狩獵儀式,將雞血塗在槍、長矛、刀、箭及鋼索等工具,祈求祖靈賜獸味滿載而歸。 

依當夜的夢占、路上靈鳥及蠅占決定可否狩獵。回到部落,獵物分享給部落族人。

出草時,禁止婦女摸苧麻絲,婦女要準備帶去的小米、小米糕及米酒,家裡的火不能熄滅。獵團的隊長以葉子為水杓,醮散在隊員的頭上,祈求平安。隊員手持獵刀蹲坐聆聽隊長說話,皆以手指浸水中,此為水誓禮。

文章資訊
文章年度
108
文章編號
3
文章組別
高中
文章語別
太魯閣語
族語標題
Patas Dowriq Emptsamat
漢語標題
獵士之眼
文章作者
金清山
漢語摘要