108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【東排灣語】 高中學生組 編號 2 號
seman umaq

ka sicuscusyan, nu nasa seman umaq itjen, tjara izua tacavilj a padjulu tua sisan umaumaq a nanemangamanga. sema gadu anan itjen a ljemizaw, sa kim tua kudrakudral a kasiw tu san qeluzen kata sialangan, nu izua anga kasiw tja pukeljangan. qau, pasemalavan a mara kasusu sa vaiki a semeqas, nu i dudut siparakac tua gung a pasa umaq, nu cemadja a kinikasivan sipatjavau tua zaljum i pana kini kasiw, ita kaljaljaleqelan sa kedri a zaljum i pana, maqati a sipaqaljudj a kasiw kata quway.

nu pinadjulu anga paridiw a sisan umaumaq, pasemalavan a uqaljaqaljay i qinaljan tu pusaladj a seman umaq. a vavayavayan vaik a kiljaviya, sa padjulu tua kakanen katua tatekelen na uri karakuda caucau.

nu temapatapaw tua qaljiu, mangtjez a pusaladj a taqaljaqaljan, izua seman qau, izua venengetj tua ljaviya, izua pagaugau tua quway, garavagau a timaimanga i qinaljan, marasudj a marepusalasaladj a mapuljat a caucau anga.

nu makatapaw tua qajiu, padjulu tua djeljep na qumaqan, izua kakataqedan, kakesan, papulamiyan, saseqetjan tua makakaizuazua nemanga kata papu giusiyan.

ita tjaisangasangas, pinacaculudj a sinaqau sa lingdjelji a seman djeljep, a i sasau tinapavan tua ljaviya. vililjanga. ayain anga tua tjaukacaqi nua gung, a kinakedriyan a ravuc katua na djuway a qipu puzaljuman sa patataudi a seman ljicaq, si djerec tua sinan djeljep a qau, caljeqilj tu inika marekutj tua zaljum.

a seman umaq inikamin a pu umaq a karakuda,sika rasurasudj na taqaljaqaljan a caucau sa qemacuvungi.nu zua uri semanumaq kiseljavak a pusaladj a mapuljat a taqaljaqaljan, avan nu palisi sa pakaleva ta vaquan a umaq, maqepuqepu a taqaljaqaljan a kasusu kata qalialiyan a meseljaseljang a malevaleva, a ramaljemaljeng a vavuluvulungan semenasenay tua kasicuayanan a  ljayuz tu sikusaluan a kiqaung tua sevalitan a papuluqem kata kiljivakan. sa paseljavak tua levan nu semman umaq tucu sepagalju nga ravac, si patukulj tua kisan seman umaq maqati seman na makirangez tu bulay a umaq. pakavililjan anga pavai tua paisu. mapavalivalit a kakudan tua kinapavalitan, na kipaqentjan itjen aravac tua sisan umaqan a sicuayan.

108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【東排灣語】 高中學生組 編號 2 號
蓋房屋

以前若想蓋房子,大約要花一年的時間備料。先上山尋找可作為柱子及橫樑的大樹做上記號,再通知親戚一起去砍伐,若在附近就用牛拉木料回家,若在遠方就利用溪水搬運木料。

材料備齊後,通知部落的男人幫忙蓋房子,女人前往割茅草,並準備工作人員的食物和飲料。

蓋屋頂時,全部落的族人都來幫忙,有的削竹片、有的束綁茅草、有的遞送藤條,整個部落都動員起來,團結合作。蓋好屋頂,準備房間的隔牆,有臥室、廚房、穀倉、倉庫和牛車庫。 

早期,牆壁是用竹片交叉架起來的,外面再覆蓋茅草。後來用新鮮的牛糞、切細的稻草和黏土加水混合成泥狀,砌在架好的竹牆,非常堅固又防水。

蓋住屋是整個部落族人共同完成的,若有人要蓋房子,所有族人參與協助,新屋落成時,族人親友齊歡慶,耆老吟唱古謠感謝祖靈庇福,並分享喜悅。

現在蓋房子非常方便,交由建設公司就可建蓋堅固又漂亮的房子。習俗也隨時代在變,很懷念從前蓋住屋的情景。

文章資訊
文章年度
108
文章編號
2
文章組別
高中
文章語別
東排灣語
族語標題
seman umaq
漢語標題
蓋房屋
文章作者
高光良
漢語摘要