binkisan myan slali hiya ga, ungat ku biru naha, pyanga sa ungat ku biru niya naha ssbin. ana sinyasa ga, kahun naha sku kmayan na ng’wa ru syun naha tunux. aring sku yutas kmayan sku la’i nya, yaba ga mkura la’i nya ka kinbahan ru kmayan. nanu son naha kani pslluhing ru pyux ku gaga knnxan na ita Tayan ga, wayan ini ps’ungat.

ana ungat ku biru ka txan ga, kyan nanak ku blay tunux na tayan, smbba sku s’uli. siga musa m’umah ru hminas sku mmayah na s’uli, trang niya mhu’in ru blay ni'un ku buway puwan, iluh, ini ga tbwin. galun naha utux, ini ga sazing, mutuw naha pmwanan sa snyu utux ini sazing na mumu te khoni ini ga rruma, wiwan na wayan kyalun ku tinmayah maha wayan mu galun, mhuway su balay. sinyasa lga, ba’un nku tinmayah, ini say mkuri la. babaw nya mkita laha ga, mutuw maha, cyakin blay pinmuhi su r’iri, memaw kung lokah loziy m’umah.

atuni musa ’mlyap ku ttmalung ga, mtna nya uziy. tehuk sku yunam ka rrgyax lga, mutuw mrrusa musa mgayang sku ini ptna na rrgyax, sikila mutuw naha nama ’min ryax maha pisa ryax ga waha ta mstna shani loziy. tehuk ku pinkyalan naha ryax, ini tehuk ku gluw naha ga, mutuw naha ngon ru sikin tehuk kwara lga, mgluw mwah sali la. bli ba’un mhtu ku utux rahu na yaw, sikin nama msbinah nanak sali ga, mutuw pmumu uzi sa lmi’uy, smbba maha wayan sami nama lki, laxiy sami n_gay la. txan nku minhhin lga, ba’un naha ru ini ’si knguray mnaga kya na.

misu soni, kyan ku biru ru ba ta maha miru su pinkyalan la. siga sazing mrkyas mgluw ms’utux b’ni ga, kyan ku biru hosyo. mbbaziy sa ye’aya ini ga sali, rhyan ga, mutuw memaw posa biru magan phosyo na s’uli. ana ga pyux uzi ku ini naha si inlungan, yengan naha, ini ga gli’un naha ku biru ka pinkyalan.

son kani mita ga, ’yat biru ku rahu rngu nya, inlungan na s’uli ku pyang rahu rngu. syun ta inlungan ku pinkkayan ta ga, musa blay kwara yaw. ssyukun ta nanak ku pinkkayan ta lga, musa ungat ku smnhi kay ta la. ini ta hri’i ku knayan ta lla’i ta, musa mkbaga kya ku lla’i ta uzi, smi inlungan sku pinkyalan. ana nanu yuwaw kahun sku pinkyalan ga, thuyay psrrhu inlungan s’uli ru ba ps’utux inlungan uzi. atuni ini ta llgiy ku pinkyalan ga, mutuw pyux ya’ih yuwaw muwah ptlinga ru muwa ptciri utux sali ini ga utux alang, nanu iy pinkyalan biru hani ga, sungu pyang blay balay na yuwaw hani.

我們的祖先沒有文字，沒有留下任何文本資料。雖然如此，他們卻用口傳流傳下來。因此，很多生活規範，農事祭儀並沒有消失。

雖然，我們沒有文字，但是祖先自有一套智慧，讓他人可以懂。例如：去山上工作，途經別人的園地。正當水果成熟，他們摘取一兩顆，然後在該園地綁上一兩個結，等於告知園地主人。如此一來，主人知道，就不算是偷竊了。下次碰面時，會再稱讚主人說：你的食物真好，我吃過又充滿工作的勁了。

男人上山打獵，也是一樣。他們通常兩兩一組，到了山頭必須各組分開，但是會先約定回來的時間，時間到別組沒回來，他們一定等候。遇到臨時有事先行回家的組員，就會留下芒草的結，這樣，其他獵人就不會在山上傻傻地等。

如今，我們有契約可訂下，卻也有許多人不重視、忘記，甚至毀約。所以有約束力的不是那張紙，而是人的心！

把約定放在心中，不廢掉向孩子的承諾，我們的孩子也會學習我們守約。