106 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【太魯閣語】 國中學生組 編號 2 號
Msapuh

Snhiyun bi Truku sbiyaw ka kana mqraqil ni mnarux o mnda snliqan ta gaya rudan ni saang utux rudan, kaiy do asi ta ka musa miying msapuh psiling kana saw nii mqraqil ni mnarux pnaah utux ima, muda psdaran ka msapuh, iril baga o dmuuy daran snalu rqling tutu djima, sntama ni snska tluling narat baga o ini pstuq gmkuwaq babaw daran,mqmi ka dowriq na ni psteutux rmngaw, smiling mqraqil ni mnarux nii o pnaah utux ima hug? Nasi rmngaw hangan utux pknarux o sdal ka daran da.

Pusu pnyahan mnarux ni mqraqil o 2 ka pusu na, 1 o pkssaang utux rudan. 2 o gmneeguy tmbgan ka rudan dha,

Aji uri o pksaang utux rudan seejiq isil, snhiyun bi Truku ka saw nii. Saw ka ini tduwa pkmluun ka mnarux o ida mnda saw nii kana.

Gaya muda smapuh o saw nii, dmuuy daran ka msapuh ni smling, utux rudux, nii o utux tama hug?utux bubu hug? Aji uri o rahuq na hi duri ka utux wada skungat hug? Nasi niqan smiyuk ka utux rudan o slingan na duri, meysa su rudux, ruru hug? babuy hug? Nasi msa babuy aji uri o rudux ka sniyukna asi phuqil babuy aji urio ruduyx ka tnsapah, meysa ssruwa rudan, wada muda saw pnegsaan utux mneysa phuqil babuy ni aji rui o phuqil rudux dga, wada asi kmalu ka mnarux seejiq ga mnaru da.

Msapuh o pruway bi smapuh mnarux seejiq, lmiwaq utux naqih ni meysa qqblaiq seejiq ni qqblaiq kingal ruwan sapah. Dhiya ka stmaun bi kana kndsan ruwan sapah rudan Truku sbiyaw,niqan ana manu ddaun o ida asi musa mlawa msapuh nii ka dhiya, kuxul bi kana seejiq alang msapuh nii, ida mdka saw hmut seejiq alang dhiya nii, kiya ka kiya ni niqan smeanak biyax mtduwa lmiwaq uutux naqih ga miyah pknarux seejiq ka dhiya.

Msapuh o kmgaaw saw kykuyuh rdrudan Truku ka dhiya. saw kykuyuh duri ni pruway saw mtlutut laqi kuyuh ruwan sapah msapuh ka dhiya, kana alang o wana dhiya stmaan dha muda smapuh pkmalu mnarux kana seejiq alang.

Dmsapuh o ida mdka saw hmut seejiq alang ka kndsan dha ni hnigan dha, duri mtduwa empprngaw seejiq alang uri, kiya ka kiya ni ini pndka see4jiq o dmuuy daran mtduwa empprngaw utux skwada dhiya, qnsbilaq bi uri ka kndsan dha, spruun bi qmita seejiqa lang ka dhiya.

106 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【太魯閣語】 國中學生組 編號 2 號
巫師

以前太魯閣族相信所有的災難疾病,都是因為違反祖訓(gaya)而觸怒了祖靈,必尋求巫師來問卜。巫師做卜時,左手持竹占,右手食指及大母指不停地在竹上轉動,閉目凝神、口唸咒文,詢問引起災難疾病來自哪位祖靈,倘若念到該祖靈的名字時,竹占會黏住右手指上,表示是該祖靈所為。

引起災難疾病的原因有二:一為觸怒祖靈,二為因其祖先曾偷竊異族的家禽、家畜,而遷怒異族的祖靈引起。

不可治癒的疾病或死亡由此產生,不可用作法來消災。傳統治病儀式,巫醫使用竹占(daran)問utux,究竟是爸爸的靈,媽媽的靈,或是那一位死亡親人的靈,直到回應(竹占會黏在手上)後,巫醫再度用竹占,問utux所需要的祭物,(雞、鴨、小豬等)直到給出回應,巫醫才殺牲作祭,請求utux原諒。善巫師(稱之為Msapuh),專門幫助人替人治病,驅邪、祈福求平安。

巫師幾乎是女性,可能出自巫師家庭中的長媳、女兒。生活跟一般人一樣,但一般人不能拿竹占與祖靈交談醫病,部落人都很尊重巫師。 

文章資訊
文章年度
106
文章編號
2
文章組別
國中
文章語別
太魯閣語
族語標題
Msapuh
漢語標題
巫師
文章作者
吉洛‧哈簍克
漢語摘要