105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【萬山魯凱語】 高中學生組 編號 4 號
molapangolai

“ lapangolai ” ’a ka’oponohae taikikiae-dha mohilehe’e, nai-topatilai kapa lehe’e-nga mohilehe’e lo mia-dha takaeaea caili, o’i a’olalai odhaace moa ’olraae ’ialrame. lo mataadhi’i-ni-lidhe aalrame, mani solrahele ’iidheme “ lapangolai ” mohilehe’e. ’ina dhidhape ’a takapalra maesale cinekelae ocao, kasadha takaca’eme, tapakatoalake, tasivahange, takalreme dha’ananae tadholro kitakapalra.

ona menanae maelre ta’iidhemaelidha, ova’oho kapa dha’ane-nga. mani amece takaeaea ove’eke colo lapodha o’i ta’asaecengae lehe’e, mani cavecave ’asahovo asavasavahe. oa matilivi valrevalre’ae ’odha’adhao, o’i ta’asaecengae lehe’e mani alra ’aalodho poa tolo’odho colo’olrae-dha ove’eke, lo koikoi-nga-dha ove’eke, vo’ahe mia ’iidheme dhakehale moa malra toalrai apoto (paovavalre cokonoho ocao). o’i aivivai aaha’a vahange-dha ove’eke, mani dhaace moa iki valrevalre’ae ’odha’adhao taoa malra toalrai apoto asavasavahe. otacohoko dhakehale mani padhe’engi-dhe lamace.

paloaloave omiidhe tai’amadhalae-nga movalrio, lo ’oilri-nga-dha “ lapangolai ”, mani salriko sopehe ’ehe dhona apoto o’i tapaloaloave asavasavahe, hiipangolai cokonohodha valra ’ina alranai, mameelre’e lo ’ivalra-nai omi’a lo malra-nai akece, poa-nai-dhe ’eve’evehe alopae, mani angelenai-dhe mani kilakili-nai; “ takaocalrae-li, akaodho ka simisimi-li ” alakai oonai takake’ecenge ’iidheme-dha matapia’e odholro ’ivalra, oonai takahalrange odholro ’ivalra, mamelre’ekai ka ’ina dhidhape.

takaava’i moa ’ina “ lapangolai ” ’iniaelre kone, lo makakanengadha mani salrikonga  toloholrae omale, maa’a-nga asavasavahe avalrovalro, paokela lo volrilo-dha koli’i ila mani palroahaahai, odholrokai-dhe ka pa’oilri ta’atedha votolo la va’oho, o’avolidhe piki dhona. lo ’oilri-nga-lidha dha’ane, mani to’ake’akene todholrilange talavoe-lidha, ’oelaa-nga topoi, topatilai-nga-mita vao’ae caili omia tolohae-dha, ’aliki-nga ’ina topatilai kapa pelehe’e la ’i lehe’e takaeaea caili. 

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【萬山魯凱語】 高中學生組 編號 4 號
祖靈祭

「拉巴巫賴」是舊萬山部落舉行祭祀的地方,一年中的各種祭儀要開始之前,部落裡的男人要去樹林裡聽鳥叫聲,如果聽到的是吉利的鳥鳴,就要準備去這個「拉巴巫賴」地方舉行祭祀。這項活動全村的人都要參加,除了生病、生完孩子、孕婦、喪家可以不參加,但一定要待在家裡不可跑到外面。

要前往的那天早上,家家戶戶要燒飯。祭祀長養的豬要拿一隻出來殺,並叫部落裡的青年人集合。年青人排列在路的兩邊等待出發,頭目拿起山刀往豬脖子插下去,當豬發出嘶叫,年青人就要衝向河邊去拿回圓的大石頭代表人頭。這時候家裡的女人把豬的內臟拿去煮,然後到半路等那些年青人帶大石頭。而只有達成任務的年青人才能吃這些肥肉。

第一位回來的是英雄,回到「拉巴巫賴」時,勇士們圍一圍共同舉石頭歡呼!報戰功 「這是我們獵到的敵人人頭,獵人頭猶如獵到山羌那樣的容易,把獵物綑起來,然後扛在肩上。」然後跳勇士舞「我一生當中,我什麼都不怕,我什麼都不怕。」因為獵人頭須要有很堅定的決心,要有勇氣獵下敵人的人頭,並不是一件很容易的事。

所有的人來到「拉巴巫賴」大家聚在一起用餐,然後就在那圍圈唱歌,年青人趁機彼此交往,一直到太陽下山前散去,剩下吃不完的豬肉及飯不可以帶回家,要就地掩埋。回到家後,每一家要把家裡爐灶底下的灶灰清除乾淨,再重新起火,代表新的一年開始了,從這時就可以開始一年當中的各項禁忌與祭典。

文章資訊
文章年度
105
文章編號
4
文章組別
高中
文章語別
萬山魯凱語
族語標題
molapangolai
漢語標題
祖靈祭
文章作者
駱秋香
漢語摘要