108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 高中學生組 編號 4 號
qwas na lmuhux

ke qani ga cnpuqing na gaga qqnxan, giwan insuna na Tayal. baha hmcwa, uka tnamas pntasan na ke qa qabax cquliq na Taywan genzyumin rok. ro knahul hngiyang nanak ki pinktayux pintyawan mwah psbaq, skayal ini ga spqwas, mwah pquyu psbaq gaga qnxan ki hkngyan na ita Tayal. pisang qwas na lmuhux Tayal qani ga skahul lhuxan mqwas, qabax snyan ta lungan qa hkngyan na bnheci ga thoyay mc’ ubuy qabax. bnheci na qalang ta ga skahul naha mlahang gaga sinqasan na ryax qutux kawas ini ga ryax na klahang gaga qnxan, spqwas naha qwas na lmuhux. pquyu cinrapal na bnheci ta cyunga. msgsux qabax mrkyas gmlux sinrhu ke na bnheci Tayal, ro mlahang gaga Tayal. nway si qniyat mc’ ubuy insuna na cquliq Tayal. knahul pntke qani, pinquyu, pinktayux ywaw, qwas, pqnyatan pzimu, cn’ lwan sinrxan na pinhkngyan. pinktayux qwas qa ke qani ga psqyanux qabax qqnxan na ita Tayal.

ke pnatas qa qwas na lmuhux qani, sngusan ywaw nya qani ga pisang nyan lmuhux rong qa qwas lmuhux qani. cquliq Tayal cpngan naha nyan in ptnaq qa lnhuyan ro sinngusan pslyan qani mwah gmwayax qa ke musa naha skayal qani, ro pquyu ke na inlungan naha. nyan pqes pinqiywan, mc’ ubuy pinktayux naha lungan, qani son maha qwas na lmuhux. qabax ke hiya ga k’ ihung snyan naha ke. ke qani ga pinaray ke, qabax spqwas naha k’ ihung na kkyalan mwah pktayux qwas na lmuhux. qani hiya ga piyang tiyux na gaga na Tayal.

ywaw na gaga mqwas qwas na lmuhux ki inu qa pqwas ta.

knahul pinqiywan ini ga lmuhux mqwas mwah cmyuk mqwas, mkkayal, ini ga cmyuk mkayal.

spqwas beh inu, mlahuy ga mqwas, cmpung ywaw ini ga msbalay ywaw, phox, smiyey, slpyung ki gaga na msqun ga sqwas qwas lmuhux.

ima mwah mqwas? twang nanu kinbaqan ro cinqrxan nya ppqwas qani, musa nya pktayux pinnanga nya ywaw nanu qa ppqwas qani?

gaga na Tayal qani, qwas na lmuhux ga, si ga mrhuw mlikuy qa mwah mqwas. ini thoyay mqwas knerin ro ini nbah mwah mtama cintman na pqwas qwas na lmuhux qani.

108 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 高中學生組 編號 4 號
泰雅古調

語言是文化的根,是民族的靈魂。過去,沒有文字,原住民族群均以口傳身授的方式,傳承族群的歷史與文化,而泰雅族的古調吟誦就是用吟唱的方式,將祖先的歷史記憶代代的傳承下來。

部落耆老會藉著歲時祭儀,或生命禮俗的機會,透過吟唱,勉勵年輕的族人要遵循古訓。

語言的詞彙記錄著傳說、故事、歌謠、祝禱詞,語言的音樂活化在泰雅人的生活。

泰雅族人會在不同場合傳達訊息,並將象徵語彙予以串聯之表達敘事方式,如此稱之古調吟誦;其用詞深奧、話中有話,是泰雅語中的文言文以歌的另一型態來呈現古調吟誦。「口唱史詩」或「吟誦式古調」,這是泰雅族的文化資產。

場合及禮規:

(一)以口說或吟唱方式來對唱或對談及對話。

(二)場所:開會時聚會、協商和談判與仲裁、提親、成為親家、結婚。

(三)誰是吟唱?吟唱者條件與基本能力?承載的功能?

古調吟誦是男性領袖、領導者的職責。

文章資訊
文章年度
108
文章編號
4
文章組別
高中
文章語別
四季泰雅語
族語標題
qwas na lmuhux
漢語標題
泰雅古調
文章作者
呂美花
漢語摘要