105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【德固達雅賽德克語 (原稱:德固達雅語)】 高中學生組 編號 3 號
Kndusan Migin Uuqun

Kndusan ta ita Seediq cbeyo we mosa ta migin uuqun bbuyu ka kkuudus ta ciida han. Huwa ka ini ta rahuq mhuma bunga, sari ma macu kktengi ta knkingal knkawas, sama dmatun ta we asi ta ka mosa migin bbuyu. Mosa ta migin so sama kudung, sama bale, cruhing, rmala, lexi, qelung ma kretan. Mosa migin so rhenuk, sangas ma hei bungebung duri. So wawa ppuqun ta de, mosa ta tmremux qcurux, dmurang qbheni, tmlenga camac ma beyuq walu wawa tdiyung, so nii kneegu klegan ka ssaun ta migin cceka bbuyu.

Kana ka ppuqun nii we, mnuudus nanaq ckceka bbuyu pndungus utux ita seediq bobo dheran nii, uxe ta pnhmaan ma uxe ta tnbugan. Dnii ka pusu ba ppyahan uqan ta smsama ma wwawa ka kndusan ta cbeyo. Ani betaq saya we, ida pusu ba ppuqun kndesan ta ka kana nii, saan ta migin ma sliyun ta mangal ppuqun ta. Berah meekan ta ido ciida we, asi ta osa migin mangal ma prayun ta, bgurah ma cheya ba ma malu ba uqun, ini so hnugalang saya asi ka psaan hiriyo ma, asi ka cwiqan iyu kui. Mekan ta saw nii nungiman ta bbuyu ka uuqun we kika skbeyax ba hei ma ini ta hari knarux duri. Ani betaq kndusan ta saya, ani gaga hmetur ka seyhu we ida pusu ba kkuudus ta ita yencuming ka nii ma, spruun ta bale qmita.  

Kkuudus ta ita yecuming we smtama ta mosa migin sama bbuyu ma sliyun ta ka uuqun. Kiya de pgyaun ta bale ka ooda kndusan ta so nii, ini ta bale htii smeeliq ka pndungus utux kana ani maanu ga mtqiri nii ta niqan bobo dheran hini. Ini ta mhemuc tmatak bbuyu rnao ma gmeyu qqhuni, smeeliq nniqun kana mnuudus bbuyu, ini mhemuc mosa phuling, niqan ba elu oda pqqlahan ma mgaya bale ka kana seediq duri. Kana ga ckceka qnlangan bobo dheran ka mnuudus we, mnsuupu ma mpsbleyaq ta bale mtqaras ma mbeyax ba ptrana knuudus kana. Ado ka uuqun ta, qsiya mmahun ta ma kana ddooyun ta we, pneyah bbuyu kana, knuudus ta ka nii, pndungus ta na utux ka nii. Asi ta ka spruun qmita ma, pskingal ka qcahur ta mbeyax msuupu moda.

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【德固達雅賽德克語 (原稱:德固達雅語)】 高中學生組 編號 3 號
採集文化

傳統的賽德克生活是過著採集生活。除了每一年所種植的主食地瓜、芋頭和小米外,一定是靠野外的食物。採集龍葵、窩菜、山蘇、過溝菜、筍、木耳、菌類等野菜類。除外如草莓、野椒、山栗等果樹類。獸肉類如無腳之魚類、兩隻腳之飛禽類、四隻腳之類和蜂類等,在野外很多種類可作為我們的食物。

這些自然生物是上天賜給人類之食物,不是我們人所種植畜養的。這些是傳統生活的食物的來源。至今仍是我們最重要的生活文化,可採集食用之。飯前隨即採集煮食,不像現在的蔬果及肉類全用肥料和農藥。

食用所採集的食物使身體健康又很少生病,是我們原住民重要的生活方式。

我們原住民是靠野外採集生活,因此我們有特別規範採集的方法,天下不可暴殄天物、不亂砍伐野地樹木、破壞野生動物生存地區及隨意打獵。人人嚴守規範及作法。所有宇宙中的生命能和平快樂共存,不滅絕。因為我們所吃、喝、用都是來自大自然,是上天賜予的。我們必須重視及同心努力實行。

文章資訊
文章年度
105
文章編號
3
文章組別
高中
文章語別
德固達雅賽德克語 (原稱:德固達雅語)
族語標題
Kndusan Migin Uuqun
漢語標題
採集文化
文章作者
郭明正
漢語摘要